G. S. K u t u m o V a I. I. I n o g a m o V g e o d e z I ya va m a r k s h e y d e r L i k I s h I

 
 
8.13-rasm. 2T30 Teodolitini tashqi ko`rinishi 

---

117 
Gorizontal va vertikal doiralardan sanoq olish uchun ko‘rish trubasi yoniga 
mikroskop 14 o‘rnatilgan. T30 teodoliti shtrixli mikroskop , 2T30 (2T30P) teodoliti 
esa, shkalali mikroskop bilan jihozlangan. Mikroskop ko‘rish maydonining „V“harfi 
bilan belgilangan yuqori qismida vertikal doiradagi limb bo‘laklari, „G“ harfi bilan 
belgilangan pastki qismida esa, gorizontal doiradagi limb bo‘laklari ko‘rinadi. 
 
Ko`rish trubasining iplar to`ri
1.Dalnomer iplari 
2.Vertikal ip 
3. Gorizontal ip 
4. Bissektor iplari 
 
 
 
Teodolit ish vaqtida g‘ilof tubining 
markazidagi rezbali teshikka burab kiritiladigan o‘rnatgich vint yordamida shtativ 
8.14-rasm. Teodolitni sanoq olish tizimi 
2T30 teodolitining sanoq olish tizimi: VD -0
0
29′ , GD 125
0 
06′ 
 
8.15-rasm
.
Ko`rish 
trubasini iplar to`ri
. 
 

---

118 
ustiga o‘rnatiladi, ishdan tashqari paytda esa, qattiq plastmassadan yasalgan g‘ilof 
qopqog‘i bilan g‘ilof tubidagi quloqlarga ilintirilib, berkitib qo‘yiladi va shtativ 
ustidan olib qo‘yiladi. Teodolitlar ishlatishga olingan paytda tashqi ko‘rikdan 
o‘tkazilishi kerak. Bunda barcha vintlarning ravon buralishi, vintlarning o‘z 
xizmatini bajarishi, teodolit va ko‘rish trubasining o‘z o‘qlari atrofida ravon 
aylanishi, shisha qismlarning shikastlanmaganligiga e'tibor beriladi. 
8.7. Teodolit bilan gorizontal burchakni o’lchash
Burchakni o’lchash uchun teodolit avvalo o’lchanadigan burchak uchiga (nuqtaga) 
o’rnatilishi, so’ngra nuqtaga markazlashtirilishi,asbobningaylanish o’qi vertical 
holatga keltirilishi va qarash trubasi kuzatish uchun moslanishi lozim.