G qarshiboyeva, J. Majidov, A. Sharafitdinov

Otalik psixologiyasi
onalik psixologiyasiga nisbatan kam 
о‘rganilgan soha. Otalar xulqini о‘rganish shuni kо‘rsatdiki, ular ham 
g‘amxо‘rlik va samimiylik jihatidan ayollardan kam emas, kerak 
bо‘lsa, ulardan ham mehribon bо‘lishlari mumkin. Dastlab ota ham, 
ona ham bolaga nisbatan bir xil mehribonlik timsolida namoyon 
bо‘lgani uchun, ular о‘rtasidagi farqni chaqaloq deyarli his etmaydi. 
Bir yoshga tо‘lgach, bola otasini alohida mustaqil shaxs sifatida idrok 
eta boshlaydi, о‘zaro munosabatlar triada shakliga о‘tadi. Otasi va 
onasining о‘zaro munosabatlarini kuzatib, bola tobora ayrim alohida 
olingan mustaqil, distansion munosabatlarning ma’nosini tushuna 
boradi.
Godfrua
ning olgan natijalariga kо‘ra, bir yoshlik bola otasi bilan 
bо‘ladigan о‘zaro munosabatlarni qadrlaydigan, xohlaydigan bо‘lib 
boradi. Onaning munosabatlaridan farqli, ota bolasining jinsiga qarab 
о‘ziga xos munosabatni о‘rnata oladi; о‘g‘il bolaga erkaklarcha, qiz 
bolaga boshqacha. Shu tariqa bolaning о‘z jinsini anglashi, gender 
tafovutlar tо‘g‘risida tasavvurlar shakllanadi. Umuman, oilada otaning 
bо‘lishi bolaning ijtimoiy kо‘nikmalari shakllanishida katta ahamiyat 
kasb etadi. Buni bizning kuzatishlarimiz ham tasdiqlagan. Otaning 
mehri qiz bola uchun ham shu qadar muhimki, u ota-ona 
munosabatlarini hayoti mobaynida kuzatib borib, kelajakda о‘z 
turmush о‘trog‘iga qanday munosabatda bо‘lish lozim, degan savolga 
javob topadi. Ona xulqiga qarab esa, turmush о‘rtog‘i bilan baxtiyor 
yashash uchun ayol qanday bо‘lishi kerak, degan savolning mag‘zini 
chaqadi. Shuning uchun ham qiz bola uchun ham, о‘g‘il bola uchun 
ham oilaning butligi, ota-ona munosabatlarining iliq, samimiy, 
gumanistik bо‘lishi katta hayotiy ahamiyat kasb etadi.
 

---

76