G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I


bet196/202
Sana16.06.2022
Hajmi
#676128
1   ...   192   193   194   195   196   197   198   199   ...   202
Shartli reflekslar 
- birinchi marta I.P. Pavlov tomonidan 1903-yilda 
asoslangan, odam va hayvonlarning individual hayoti davomida vujudga 
keladigan moslanish reaksiyasi. U tug‘ma boimaydi, yo'qolib va yangidan 
hosil boiib turadi.
Shartli refleks hosil boiishi uchun avvalo ikki xil shartsiz va shartli 
qitiqlagichlar boiishi kerak. Agar itga qo4ngiroq chalib, keyin ovqat berilsa 
va bu holat bir necha bor takrorlansa, qo'ngiroq chalinishining o ‘zi soiak 
ajralishining boshlanishiga olib keladi, ya’ni shartli refleks hosil boiadi. Shartli 
refleks hosil boiish mexanizmi quyidagicha: miya yarim sharlari po'stlogi va 
po'stloq osti qismlaridagi shartli va shartsiz ta ’sirlarning markazlari o4zaro 
vaqtincha bogianadi. Shartli reflekslar haqidagi taiim ot fiziologiyada yangi 
yo'nalisli - oliy nerv faoliyati fiziologiyasini yaratdi. Bu yoiialish inson 
psixologiyasini har tomonlama o'rganish imkoniyatlarini yaratdi.
Shartsiz reflekslar 
- ichki va tashqi taassurotlarga organizmning tug‘ma 
reaksiyasi. Masalan, ogizga ovqat tushsa, soiak ajraladi, barmoqqa olov 
yaqinlashtirilsa. q o i tortib olinadi va hokazo. Shartsiz reflekslar tugina nasldan- 
naslga beriladi, shartli refleksga nisbatan qadimiyroq. Shartsiz reflekslar hosil 
boiishida asosiy faoliyat po'stloq osti yadrolari va orqa miya markazlari 
tomonidan bajariladi.
Shartsiz reflekslar ovqatlanish, himoya, jinsiy, moijallash-tekshirish va 
boshqalarga oiinadi va shartli refleks bilan birgalikda organizmni ichki va 
tashqi muhitga moslashtirishda hal qiluvchi rol o'ynaydi.
Shishasimon tana 
- ko‘z gavhari bilan to4r pardasi orasida joylashgan tiniq 
yelimsimon modda. U ko'z olmasining nur sindiruvchi qismiga kiradi.
Epifiz 
(yunon. у
epifizis -
shish, g‘urra) - odam va umurtqalilar bosh 
miyasining ko4ruv boitiqlari sathida joylashgan endokrin bez, yoshlikda ancha 
rivojlangan boiadi. Odamda uning massasi 100-200 mg, simpatik nerv 
sistemasi bilan idora qilinadi. Agar bu bez maium yoilar bilan balog4atga 
yetmagan organizmlarda chegaralanib yoki butunlay to'xtalib qo'yilsa, jinsiy 
uyg'onish erta sodir boiadi.
Yurak sikli 
- yurakning bir marta to iiq qisqarib (sistola) va bo4shashishi 
(diastola) uchun ketgan vaqt, u oiiacha 0,8 sek. ga teng. Yurak sikli uch 
davrdan: boim alar sistolasi, qorinchalar sistolasi va umumiy tin olishdan
302
www.ziyouz.com kutubxonasi


iborat. Bo'lmalar sistolasi 0,1 soniya, qorinchalar sistolasi 0,3 soniya davom 
etadi.

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   192   193   194   195   196   197   198   199   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish