G. A. Shahmurova yosh fiziologiy as I


Yurakning yoshga xos xususiyatlari


bet148/202
Sana16.06.2022
Hajmi
#676128
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   202
Yurakning yoshga xos xususiyatlari
K atta odamda yurak konus shaklida bo4lib, ko4krak qafasida uchdan 
bir qismi chap tom onda uchdan ikki qismi o 4ng tomonda joylashgan 
muskulli organdir. U uch qavatdan tashqi - seroz, epikard - o 4rta muskul
- miokard va ichki yassi epiteliy - endokarddan tuzilgan. Epikard yurak 
xaltasiga tutashib ketgan. Yurakning muskul qavati k o4ndalang targ4il 
muskul tolalaridan tuzilgan. Lekin yurak muskullarining funksiyasi silliq 
muskullarinikiga o 4xshab ketadi. Odam yuragi 4 kamerali b o 4lib, bir 
biridan ajralgan o 4ng va chap bo 4laklarga, ular o 4z navbatida o 4ng va 
chap bo4lmacha va qorinchalarga bo4linadi.
Bo4lm achalar bilan qorinchalar o 4rtasida chodirsimon qopqoqlar 
(klapanlar), yurak qorinchalari bilan qon tomirlari orasida ham yarim 
oysimon qopqoqlar (klapanlar) bo4lib, ular faqat bir tomonga ochiladi.
Yurakning o 4ng b o 4lagiga tanadan kelayotgan vena qon tomirlari, 
chap bo4lagiga o 4pkadan kelayotgan arteriya qoni bo4lgan o 4pka venalari 
quyiladi. Yurakning asosiy ishi qonni qon tomirlariga bosim ostida haydab 
berishdir. Qon arteriya tomirlari orqali yurakdan chiqadi, vena tomirlari 
orqali yurakka quyiladi.
Bola tug4ilgan kunidan boshlab, yuragi о 4sib, vazni orta boradi va 
funksiyasi o 4zgaradi. Bu jarayon bola hayotining birinchi yilida, qisman 
bog4cha va jinsiy balog'at yoshida juda tez sodir bo4ladi.
233
www.ziyouz.com kutubxonasi


Yangi tug‘ilgan bolaning yuragi daqiqasiga 120-140, 1-2 yoshda 110- 
120, 5 yoshda 95-100, 10-14 yoshda 75-90, 15-18 yoshda 65-75 m arta 
qisqaradi va hokazo. Yurak bir marta qisqarganda qon tomirlarga hay dab 
chiqargan qon miqdori yurakning sistolik hajmi deyiladi. 0 4rta hisobda 
u yangi tug‘ilgan bolada 2,5 sm. ni, 1 yoshda 10 sm3. ni, 5 yoshda 20 sm3. 
ni, 15 yoshda 40-60 sm3. ni, katta odamda 65-75 sm3. ni tashkil etadi.
Yurak bir daqiqada qon tomirlarga haydagan qon miqdori yurakning 
daqiqalik hajmi deyiladi. Yangi tug4ilgan bolada bu 350 sm. ga, 1 yoshda 
1250 sm3. ga, 5 yoshda 1800-2400 sm3. ga, 10 yoshda 2500-2700 sm3. ga, 
15 yoshda 3500-3800-sm3. ga, k atta odam da 3500-4000 sm3. ga teng 
bo 4ladi.
Bolalarda yurak tonining o'rtacha davomliligi katta odamnikidan 
ancha kam bo4ladi. Yurakning birinchi tonining davomliligi 1-3 yoshda 
0,07 soniya; 3-6 yoshda 0,09 soniya; 6-10 yoshda 0,10 soniya; 10-12 
yoshda 0,13 soniya; katta odamda esa 0,15 soniya bo4ladi. Yurakning 
ikkinchi tonining davomliligi 1-3 yoshda 0,065 soniya; 3-6 yoshda 0,073 
soniya; 6-10 yoshda 0,1 soniya; katta odamda 0,12 ga teng.

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish