G. A. Shahm urova yosh fiziologiyasi

Bolalar va o ‘smirlar gigiyenasining asosiy vazifalari
- Y osh fiziolo g iyasining asosiy v azifasi o ‘sish va riv o jlan ish
qonuniyatlarini ochib berish, bir butun organizm , uning tizim lari, 
organlari to ‘qimalari va hujayralarini ishlash xususiyatlarini turh yoshga 
aloqador davrlarda aniqlash.
- Yosh fiziologiyasi organizmning individual rivojlanish jarayonida 
funksiyalar evolyutsiyasini kuzatib boradi, fiziologik jarayonlarni o ‘zaro 
munosabatlari va ular o ‘rtasida bog‘lanish sabablarini aniqlaydi. Shu 
bilan birga yuksak d a ra ja d a )tu z ilg a n m ateriy a, y a ’ni bosh m iya 
po‘stlog‘ining organlar va umuman butun organizm faoliyatida yetakchi 
rol o ‘ynashini tushunib olishga yordam beradi.
- Bolalar va o ‘smirlar gigiyenasining asosiy vazifalari quyidagilardan 
iborat:
- Bolalar va o ‘sm irlar sog‘lig‘ini saqlash. Bu m asalani hal qilish 
biologik va ijtimoiy omillar, tashqi m uhit ham da umumiy taraqqiyot 
qonunlarining bolalar va o ‘smirlar organizmiga ta ’sirini aniqlash imkonini 
beradi. H ar bir yoshga oid davrga xos kasalliklarning kelib chiqish 
sabablarini aniqlash esa kasallikning oldini olish chora-tadbirlarini 
belgilaydi va hayotga tadbiq etish imkoniyatini yaratadi. 0 ‘sib kelayotgan 
avlodning sog‘liq d arajasi joriy etilgan so g ‘lom lashtirish gigiyena 
tadbirlarining natijasi o ‘laroq, kelgusida yana qanday q o ‘shimcha 
gigiyenik tadbirlar k o ‘rish kerakhgini ham belgilab beradi;
- Bolalar va o ‘smirlar faoliyati gigiyenasi. Olib boriladigan ishlaming 
bu so h a sid a o ‘sib k e la y o tg a n a v lo d n in g tu rli is h la r b ilan
shug'uUanishida (bolalar muassasalarida o ‘qish, jismoniy ish bajarish, 
jismoniy tarbiya) gigiyenik tadbirlarni q o ‘llash va natijalarini aniqlash 
k o ‘zda tu tilad i. B unda b o lalarnin g sog ‘ligini saq lagan h o ld a ish 
faohyatini oshirish ham da charchashning oldini ohsh tadbirlarini k o ‘rish 
asosiy m asala hisoblanadi. Bu esa o ‘z n av b atid a yasli, b o g ‘cha va 
m aktab yoshidagi bolalarga muvofiq keladigan kun tartibining to ‘g‘ri 
tuzihshiga xizmat qiladi;

---

- Tashqi muhit gigiyenasi. M oijallangan ishning bu qismida bolalar 
va o ‘smirlar muassasalarini loyihalash va qurishda bir qator gigiyenik 
tadbirlarni joriy etish, jumladan ularni ahoh yashaydigan joylarga qurish, 
xonalarni yetarh darajada yoritish, toza havo va issiqlik, ichimlik suv 
bilan, bolalar uchun m o ijallan g an jihozlar bilan ta ’m inlash k o'zda 
tutiladi;
- B o la lar va o ‘sm irlar o v q a tla n ish gigiyenasi. B unda o v q at 
m ahsulotlarining ahamiyati, ovqatlanish tartibi o ‘rganiladi va o ‘sish 
davrida energiya sarfi me’yori ishlab chiqiladi;
- Bolalar va o'smirlarga tibbiy xizmat ko'rsatish. Ishning bu qismida 
tibbiy xizmat ko'rsatishni ilmiy nuqtai nazardan ishlab chiqish hamda 
epidemiyaga qarshi tadbirlar ko'rish;
- Psixogigiyena. Bunda bolalar va o'smirlar ruhiy salomatligini saqlash, 
asab kasalliklarini oldini olish chora-tadbirlarini ishlab chiqish.