Fyuchers shartnomasi

Ipoteka qimmatli qogʻozlari – bu, ipoteka amaliyotini moliyalashtirish maqsadida muomalaga chiqariladigan va uzoq muddatli ipoteka bilan taʼminlangan qimmatli qogʻozlardir. Bunda ipoteka qimmatli qogʻozlari orqali jalb qilingan mablagʻlar qayta moliyalashtirish natijasida ipoteka kreditlari taqdim etiladi. Ipoteka qimmatli qogʻozlari turlari va ularning tavsifini keltirib o’taman.


Ipoteka qimmatli qogʻozlari tasnifi va tavsifi


Ipoteka qimmatli qogʻozlari turlari Oʻziga xos xususiyatlari


1. Garov qogʻozi (varaqasi, xati) Egasi yozilgan va orderli qimmatli qogʻozlar belgilarini oʻzida jamlagan, uzatuv yozuvlari orqali cheksiz muomalada boʻlish xususiyatiga egaligi unga vekselning ayrim hossalarini beradigan emissiyalanmaydigan qimmatli qogʻozdir
2. Uy-joysertifikati Uy-joy sertifikati uning birinchi egasi tomonidan muayyan uy-joy maydoni va joyda qurilayotgan yoki qayta qurilayotgan uyda qurish uchun mablagʻ ajratilganligini tasdiqlovchi emissiyalanmaydigan qimmatli qogʻozdir
3. Ipoteka obligatsiyalari Majburiyatlarning bajarilishi ipoteka garov taʼminoti bilan taʼminlanadigan emissiyaviy qimmatli qogʻozdir
4. Ishtirok etish ipoteka sertifikati Ipoteka taʼminoti umumiy mulkida oʻz egasining ulush huquqini tasdiqlovchi egasi yozilgan emissiyalanmaydigan qimmatli qogʻozdir


Ipoteka qimmatli qogʻozlari ichida eng keng qoʻllaniladigan qimmatli qogʻoz turi bu ipoteka obligatsiyalaridir. Ipoteka obligatsiyalari muomalasi ipoteka kreditlari sekyuritizatsiyasi yuzaga kelishiga xizmat qiladi.

Bunday amaliyot bozor iqtisodiyoti sharoitida quyidagilarga imkon beradi:

- aholi va tashkilotlarning boʻsh pul mablagʻlarini moliya bozoriga jalb qilish va daromadlilikni taʼminlash;
- uy-joy bozorini rivojlantirish asosida aholining uy-joyga talabini samarali qanoatlantirish
- fond bozorida savdo qilinadigan moliyaviy instrumentlar turlarini koʻpaytirish va hokazolar.


Ipoteka obligatsiyalari muomalasi boʻyicha shartlar ipoteka kreditlari shartlari bilan oʻzaro muvofiqlikda belgilanishini ham shu oʻrinda qayd etib oʻtish lozim.