Fuqarolik qonunchiligi. Tadbirkorlik / Majburiyat huquqi. Majburiyatlarning alohida turlari] 3-kichik bo‘lim

494-modda. Korxonaga mulk huquqining boshqa shaxsga o‘tishi
Korxonaga mulk huquqi bu huquq davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan paytdan boshlab sotib oluvchiga o‘tadi.
Sotib oluvchining korxonaga mulk huquqini ro‘yxatdan o‘tkazish, basharti korxonani sotish shartnomasida boshqacha tartib nazarda tutilgan bo‘lmasa, korxona sotib oluvchiga topshirilganidan so‘ng bevosita amalga oshiriladi.
Korxonani sotish shartnomasida korxona haqi to‘langunicha yoki boshqa holatlar yuz berguncha sotuvchining sotib oluvchiga topshirilgan korxonaga mulk huquqi saqlanib qolishi nazarda tutilgan hollarda sotib oluvchi mulk huquqi o‘ziga o‘tguncha topshirilgan korxona tarkibiga kiradigan mol-mulkni mulkiy majmua sifatida korxona faoliyatini ta’minlash uchun zarur darajada tasarruf qilishga, shuningdek huquqlardan foydalanishga haqli bo‘ladi.
495-modda. Korxonani kamchiliklar bilan topshirish va qabul qilish oqibatlari
Topshirish dalolatnomasi bo‘yicha sotuvchi tomonidan tarkibi, shu jumladan topshirilgan mol-mulkining sifati, korxonani sotish shartnomasida nazarda tutilgan talabga muvofiq bo‘lmagan korxonaning topshirilishi va sotib oluvchining qabul qilishi oqibatlari, agar shartnomadan boshqacha tartib kelib chiqmasa va u ushbu moddaning ikkinchi, uchinchi va to‘rtinchi qismlarida nazarda tutilgan bo‘lmasa, ushbu Kodeksning 393-395, 399, 402, 408, 412-moddalarida nazarda tutilgan qoidalar asosida aniqlanadi.
Korxona topshirish dalolatnomasiga muvofiq topshirilgan va qabul qilingan bo‘lib, unda korxonaning aniqlangan kamchiliklari va yo‘qotilgan mol-mulki to‘g‘risidagi ma’lumotlar ko‘rsatilgan taqdirda, agar korxonani sotish shartnomasida bunday hollarda boshqa talablarni qo‘yish huquqi nazarda tutilgan bo‘lmasa, sotib oluvchi korxonaning xarid narxini tegishincha kamaytirishni talab qilish huquqiga ega.
Sotib oluvchiga korxona tarkibida sotuvchining korxonani sotish shartnomasida yoki topshirish dalolatnomasida ko‘rsatilmagan qarzlari (majburiyatlari) ham topshirilgan taqdirda, agar sotib oluvchi shartnoma tuzish va korxonani topshirish vaqtida bunday qarz (majburiyat)lar borligini bilganini sotuvchi isbotlamasa, sotib oluvchi xarid narxini kamaytirishni talab qilish huquqiga ega.
Sotuvchi korxona tarkibida topshirilgan mol-mulkdagi kamchiliklar to‘g‘risida yoki topshirilishi lozim bo‘lgan ayrim turdagi mol-mulkning bu tarkibda yo‘qligi to‘g‘risida sotib oluvchidan bildirish xati olgan hollarda tegishli darajada sifatli bo‘lmagan mol-mulkni darhol almashtirishi yoki sotib oluvchiga yetishmayotgan mol-mulkni berishi mumkin.
Oldingi tahrirga qarang.
Agar korxonaning sotuvchi javobgar bo‘lgan kamchiliklar tufayli korxonani sotish shartnomasida aytib o‘tilgan maqsadlar uchun yaroqsizligi va bu kamchiliklar ushbu Kodeksga, qonunchilik yoki shartnomaga muvofiq belgilangan shartlarda, tartib va muddatlarda sotuvchi tomonidan bartaraf qilinmaganligi yoki bunday kamchiliklarni bartaraf qilib bo‘lmasligi aniqlangan bo‘lsa, sotib oluvchi korxonani sotish shartnomasini bekor qilish yoki o‘zgartirishni va taraflar shartnomaga muvofiq bajarganlarini qaytarishni sud tartibida talab qilish huquqiga ega.
(495-moddaning beshinchi qismi O‘zbekiston Respublikasining 2021-yil 21-apreldagi O‘RQ-683-sonli Qonuni tahririda — Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son)