Fuqarolik-protsessual hujjatlar va ularning til xususiyatlari. Da’vo arizasining shakli va uni rasmiylashtirish qoidalari. Apellatsiya va kassatsiya shikoyati (protesti) ning tarkibiy tuzilishi va til xususiyatlari

Protsessual hujjatlarni tuzish va rasmiylashtirish tartibi

• Fuqarolik ishlari bo‘yicha odil sudlovni amalga oshirishda sud bir-biri bilan bog‘liq;
• O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksida (bundan buyon matnda FPK deb yuritiladi), belgilangan asosda;
• ariza, da’vo arizasi, shikoyat, e’tiroz, protest, sudning hal qiluv qarorlari, qarorlar va ajrimlari shaklida;
• fuqarolik ishlarini sudda qonunda belgilangan muddatlarda ko‘rib, qonuniy, asosli va adolatli hal qiluv qarori chiqarilishi, aynan, protsessual hujjatlarni ixcham va belgilangan talablarga muvofiq tuzishni talab etadi.

Protsessual hujjatlar huquqiy manbalari

• O‘zbekiston Respublikasining Fuqarolik protsessual kodeksi,
• Fuqarolik kodeksi,
• Mehnat kodeksi,
• Oila kodeksi,
• Uy-joy kodeksi,
• Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeks,
• O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi Plenumi qarorlari,
• O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi Plenumining 1998-yil 17-apreldagi “Sudning hal qiluv qarori haqida”gi 13-sonli qarori,
• O‘zbekiston Respublikasining 2000-yil 14-dekabrdagi yangi tahrirdagi “Sudlar to‘g‘risida”gi Qonunining 21-moddasi
• O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi Plenumining 2006-yil 3-fevraldagi “Buyruq tartibida ish yuritishni tartibga soluvchi qonun normalarini qo‘llashning ayrim masalalari to‘g‘risida”gi 4-sonli, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi Plenumining 2012-yil 25-maydagi “Fuqarolik ishlari bo‘yicha birinchi instansiya ajrimlari to‘g‘risida”gi 7-sonli qarorlarining hal qiluv qarori
• O‘zbekiston Respublikasi Oliy Sudi Rayosatining 2014-yil 31-martdagi “Fuqarolik ishlari bo‘yicha tumanlararo, tuman (shahar) sudlarida ish yuritish tartibi to‘g‘risidagi Yo‘riqnomani tasdiqlash haqida”gi RS-22-14-sonli qarori

Da’vo arizasining mazmuni, shakli va uni protsessual rasmiylashtirish tartibi

• Da’vo arizasi sudga yozma shaklda, shuningdek, axborot tizimi orqali elektron shaklda beriladi. Da’vo arizasining mazmuni FPKning 149-moddasida ko‘rsatilgan talablar asosida rasmiylashtiriladi. Ariza da’vogar yoki uning vakili tomonidan imzolanadi. Agar ariza vakil tomonidan berilgan bo‘lsa, arizaga ishonchnoma yoki uning vakolatini tasdiqlovchi boshqa hujjat ilova qilinishi lozim. Boshqa shaxslarning huquqlari va qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini himoya qilish maqsadida prokuror, davlat boshqaruvi organlari, tashkilotlar yoki ayrim fuqarolar tomonidan beriladigan arizalarda, shu moddada sanab o‘tilgan ma’lumotlardan tashqari, ariza kimning manfaatini ko‘zlab berilgan bo‘lsa, o‘sha shaxsning nomi (familiyasi, ismi va otasining ismi) va manzili ko‘rsatilishi lozim. Da’vo аrizаsidа quyidаgilаr ko‘rsаtilishi lоzim