Fuqarolik jamiyati institutlari tushunchasi, uning

Birinchi. “Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligi to’g’risida”

Qonun qabul qilish zarurligi. Buning natijasida:



fuqarolarning axborot sohasidagi konstitutsiyaviy huquqini yanada kengroq amalga

oshirish imkoniyati yaratib beriladi;



davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining qabul qilinayotgan qarorlar sifatini

oshirish borasidagi mashuliyati oshadi;



davlat hokimiyati organlari faoliyati haqida jamoatchilikni xabardor qilib borish

tartiblarini aniq belgilab beradi;

22

Результaты внедрения высоких технологий // Нaродное слово. - 2010 год. – 5 aвгустa.

23

В будущее с новыми  технологиями // Uzbekistan today.-2010.-23 сентября. №38.

24

Телевидение в цифровом формaте // Нaродное слово. - 2010. - 27 июля.

22



aholining, jamoat birlashmalarining davlat hokimiyati organlari tomonidan qabul

qilinayotgan qarorlar, avvalambor fuqarolarning huquq va erkinliklari, qonuniy manfaatlari bilan

bog’liq qarorlar haqidagi axborotlardan keng xabardor bo’lib borishini tahminlaydi;



Mazkur qonunning joriy etilishi ijro hokimiyati organlari faoliyatining, yurtimizda

amalga oshirilayotgan islohotlarning, davlatning ichki hamda tashqi siyosatining ochiqligi va

oshkoraligini, mamlakatimiz va xorijda kechayotgan voqea-hodisalar xususida fikrlar xilma-

xilligi va siyosiy plyuralizmni hisobga olgan holda, ta’minlashi zarur.

Ikkinchi. Demokratlashtirish jarayonlarida ahamiyati tobora ortib borayotgan axborot

kommunikatsiyalari sohasining eng muhim tarmoqlaridan biri bo’lgan teleradio tizimini

rivojlantirishga qaratilgan “Teleradioeshittirishlar to’g’risida” Qonun qabul qilish haqida

taklif kiritildi.

Davlat rahabari, hozirgi vaqtda ushbu sohadagi faoliyat ommaviy axborot vositalari,

radiochastota spektri, telekommunikatsiyalar, axborotlashtirish to’g’risidagi qonunlarning

muayyan moddalari bilan tartibga solib kelinayotganini, endilikda teleradioeshittirishlar sohasini

mustaqil qudratli industriya sifatida qayta tashkil etish, teleradioeshittirishlarning yangi shakl va

turlarining paydo bo’lishi teleradiodasturlarni tayyorlash va uzatish jarayonida yuzaga keladigan

munosabatlarni tizimli va keng ko’lamli ravishda tartibga soladigan yaxlit qonunni kuchga

kiritish zarurati tug’dirayotganini qayd etdi. Bu qonunning qabul qilinishi:



teleradiodasturlarni tayyorlash va tarqatish sohasida raqobatni yanada kuchaytirish;



teleradiodasturlarni uzatish borasida mobil va raqamli televidenie kabi ilg’or zamonaviy

texnologiyalarni joriy etish;



teleindustriyaning istiqbolli yangi tarmoqlarini tashkil qilish uchun zarur sharoitlarni

yaratish;



milliy teleradioeshittirishlar tizimi faoliyatini huquqiy tartibga solish mexanizmlarini va

moliyalashtirish manbalarining erkinligi va mustaqilligi kabi printsiplarini belgilab berish;



radiochastotalarni olish uchun o’tkaziladigan tanlovlarning demokratik va oshkoraligini

ta’minlash;



teng

raqobat

va

elektron

media-bozor

tarmoqlarining

monopollashuviga

yo’l

qo’ymaslik uchun sharoit yaratish va boshqa bir qator muammolarni yechishni nazarda tutadi.

Uchinchi. Davlatimiz rahbari ommaviy axborot vositalari erkinligi va mustaqilligini

yanada mustahkamlash mualliflik huquqlari va intellektual mulkni ishonchli himoya qilishning

huquqiy kafolatlari va mexanizmlarini kuchaytirish, axborot sohasiga bozor mexanizmlarini

joriy qilish bilan bevosita bog’liq ekanligini ta’kidlab, ushbu vazifani amalga oshirish uchun

“Ommaviy axborot vositalari faoliyatining iqtisodiy asoslari to’g’risida”,  “Ommaviy

axborot vositalarini davlat tomonidan qo’llab-quvvatlash kafolatlari to’g’risida”gi

qonunlarni qabul qilish yuzasidan taklif kiritdi. Bu qonunlar:



axborot bozori ishtirokchilari faoliyati samaradorligini kuchaytirish va ularning

iqtisodiy manfaatlarini himoya qilish;



qo’shimcha iqtisodiy preferentsiyalar yaratish;



milliy axborot makonini izchil rivojlantirishni ta’minlashga qaratilgan boshqa tashkiliy-

huquqiy chora-tadbirlarni amalga oshirishni nazarda tutadi.

To’rtinchi. Ommaviy axborot vositalarining davlat hokimiyati va boshqaruv organlari

faoliyati ustidan jamoatchilik va parlament nazoratini ta’minlash, hokimiyat va jamoatchilik

o’rtasida mustahkam aloqa o’rnatish borasidagi rolini kuchaytirishga qaratilgan samarali huquqiy

mexanizmlarni yaratish maqsadida mamlakat Prezidenti “Ommaviy axborot vositalari

to’g’risida”, “Axborot erkinligi printsiplari va kafolatlari to’g’risida”gi va boshqa bir qator

qonun hujjatlariga tegishli o’zgartish va qo’shimchalar kiritishni taklif etdi. Bu o’zgartish va

qo’shimchalarda:



davlat va jamoat birlashmalari axborot xizmatlari, media-tuzilmalar ishini faollashtirish

bo’yicha keng ko’lamli chora-tadbirlarni ko’zda tutish;

23

Mahlumki,  fuqarolarning  axborot  soҳasidagi  ҳuquq va

erkinliklarini  tahminlash  masalasi  insonning  axborot  olish,

axborotni  va o’z  shaxsiy  fikrini  tarqatish ҳuquqi  va  erkinligini

o’zida  mujassam  etgan  bo’lib,  bu O’zbekistonda  demokratik

jamiyat  asoslarini  barpo  etishning  muҳim  sharti,  tahbir  joiz

bo’lsa, tamal toshi ҳisoblanadi.

Islom Karimov



ommaviy axborot vositalarining axborot olish yuzasidan murojaatlarini ko’rib chiqish

muddatlarini qisqartirish;



axborot olish sohasidagi

qonunchilik talablarini buzganlik

uchun

yuridik

va

mansabdor

shaxslarning

mahmuriy

javobgarligini

kuchaytirish

va

boshqa

chora-tadbirlarni

ta’minlashga qaratilgan huquqiy

mexanizmlar o’z aksini topishi nazarda tutiladi.

Qolaversa, Prezident Islom Karimov siyosiy modernizatsiya jarayonlarida tobora muhim

ahamiyat kasb etib borayotgan zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan davlat va

jamiyat

qurilishi

tizimida

keng

foydalanish

lozimligini

alohida

ta’kidlab,

“Telekommunikatsiyalar to’g’risida”gi Qonun normalarini yanada takomillashtirish; raqamli

teleradioeshittirish tizimiga o’tish bo’yicha tadbirlar davlat dasturini ishlab chiqish; mazkur

dastur raqamli teleradioeshittirishlar infratuzilmasini shakllantirish;

bu boradagi faoliyatni

huquqiy jihatdan tartibga soladigan samarali tizimni yaratish zarurligini kayd etdi.

Demokratik jamiyatning birlamchi va eng muhim sharti mamlakatda axborot va so’z

erkinligini qaror toptirish dunyo miqyosida ehtirof etilgan haqiqat ekanligidan kelib chiqilsa,

bo’lib o’tgan qo’shma majlisda muhtaram Prezidentimiz ilgari surgan g’oyalar, yo’l-yo’riqlar,

belgilab bergan maqsad va vazifalarning naqadar dolzarbligi ayon bo’ladi. Zero, mahruzada

ta’kidlanganidek, “yuqorida zikr etilgan chora-tadbirlarning amalga oshirilishi ommaviy axborot

vositalarining fuqarolik jamiyati institutlari tizimidagi o’rni va rolini yanada mustahkamlashga,

fuqarolarning so’z erkinligi va tanlash erkinligini ta’minlashga qaratilgan konstitutsiyaviy

huquqlarini yanada to’liq ro’yobga chiqarishga yordam beradi”.

Siyosiy tizimda ommaviy kommunikatsiyaga ehtiyojning jamiyat xayoti bilan to’g’ridan

to’g’ri bog’liqligi, o’tmishda anhanaviy davlatlarda kommunikatsiya vositalari imkoniyatlarining

chegaralanganligi, axborot texnologiyalarining inqilobi OAV imkoniyatlari dinamikasiga

sezilarli tahsir utkazmoqda. Istiqlol yillarida OAVni erkinlashtirish bo’yicha amalga oshirilgan

tadbirlar jamoatchilik nazoratining jamiyatdagi qonunsizlik va adolatsizlikka barham berishiga

katta turtki berdi. Mazkur vazifani bajarishda OAVning jamiyatga haqqoniy ma’lumotlar

yetkazib berish imkoniyati esa to’laqonli jamoatchilik fikrining oshkoralik va xabardorlikka

talabining oshib borayotganidan kelib chikadi. OAVning siyosiy hokimiyatni amalga oshirish

mexanizmida jamoatchilik fikriga tahsir ko’rsatish omili ko’p jihatdan OAVda vaziyatni xolis

baholash, islohotlarga keng ommani jalb qila olish tendentsiyalarida aks etadi.

Zero, demokratlashtirishning samarali natijalari bir necha o’n yilliklardagi jiddiy sinovlarni

boshidan o’tkazishi halqning, millatning milliy siyosiy mentaliteti, jumladan shu jamiyatda

mavjud bo’lgan OAV institutlarining ijtimoiy-siyosiy mavqei, intelektual salohiyatiga hamda

professional mahoratiga bevosita bog’liq jarayondir.

MAVZUGA DOIR KOLLOKVIUM SAVOLLARI:

1. Fuqarolik jamiyati institutlari tushunchasi nimani anglatadi?

2. Fuqarolik jamiyati institutlarining tuzilishi va tarkibi qanday ?

3. “Nodavlat notijorat tashkilotlari” va “jamoat birlashmalari” tushunchalari nimani anglatadi?

4. O‘zbekistonda  huquqiy  davlat  va  fuqarolik  jamiyatini  barpo  qilish  jarayonida  nodavlat

notijorat tashkilotlari qanday rol o‘ynaydi?

5. O‘zbekistonda  demokratik  jamiyat  barpo  etishda siyosiy  partiyalar  va  ko‘ppartiyaviylik

qanday rol o‘ynaydi?

24

6. Fuqarolik jamiyati institutlarining davlat va hokimiyat tuzilmalari faoliyati ustidan ta’sirchan

jamoatchilik nazorati rolining oshib borishi, deganda nimani tushunasiz?

7. Mamlakatimizni  demokratik  yangilash  jarayonida  Fuqarolik  institutlarining  roli  va

ahamiyatining kuchaytirilishi qay darajada amalga oshirilmoqda?

FOYDALANISH UCHUN ADABIYOTLAR:

1. O’zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. — T.: «O’zbekiston», 2007. –10–12, 28–29b.

2. O’zbekiston  Respublikasining  «Fukarolarning  o’zini-o’zi  boshqarish  organlari  to’g’risida»gi  (yangi

tahriri) Qonuni, 1999 yil 14 aprel.

3. O’zbekiston

Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasiping  «Respublika  «Mahalla»  xayriya

jamg’armasi faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida»gi qarori, 1993 yil 1

dekabr.

4. O’zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  «Fuqarolarning  o’zini-o’zi  boshkarish  organlarini

qo’llab-kuvvatlash to’g’risida»gi Farmoni, 1998 yil 23 aprelg’.

5. Karimov  I.A.  O’zbekiston— bozor  munosabatlariga  o’tishning  o’ziga  xos  yuli. T.1. — T.:

«O’zbekiston», 1996. 290-295-b.

6. Karimov I.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: xavfsizlikka taxdid: barkarorlik shartlari va

taraqqiyot kafolatlari. T.6. — T.: «O’zbekiston»,  1997. –163-174, 182-186-b.

7. Karimov I.A. O’zbekistonda demokratik o’zgarishlarni yanada chukurlashtirish va fukarolik

jamiyati asoslarini shakllantirishning asosiy yo’nalishlari. O’zbekiston  Respublikasi  Oliy

Majlisining 1X sessiyasidagi mahruzasi. «Xalq so’zi», 2002 yil 30 avgust.

8. Karimov  I.A.  Vatanimizning  tinchligi  va havfsizligi  uz  kuch-kudratimizga,  xalqimizning

hamjihatligi va bukilmas irodasiga bogliq. — T.: «O’zbekiston», 2004.

9. Karimov  I.A.  El-yurtga halol,  vijdonan  xizmat  qilish - har  bir  rahbarning  muqaddas  burchi.

Andijon  viloyat  xalq  deputatlari  Kengashining  navbatdan  tashqari  sessiyasida  so’zlangan  nutq.

T.12. – T.: O’zbekiston, 2004. – 285–312-b.

10.

Karimov I.A. Qonun va adolat ustuvorligi faoliyatimiz mezoni bo’lsin. Surxondaryo

viloyat xalq deputatlari Kengashining navbatdan tashqari sessiyasida so’zlangan nutq. T.12. – T.:

O’zbekiston, 2004. –313–337-b.

11.

Karimov I.A. O’zbek xalqi hech qachon, hech kimga qaram bo’lmaydi. T.13. – T.:

O’zbekiston, 2005. –156–223-b.

12.

Karimov  I.A.  Inson,  uning  huquq  va  erkinliklari – oliy  qadriyat. – T.14. – T.:

O’zbekiston, 2006. – 61–97, 139–153, 248–265-b.

13.

Karimov  I.A.  Yangilanish  va    barqaror  taraqqiyot  yo’lidan  yanada  izchil  harakat  qilish,

xalqimiz  uchun  faravon  turmush  sharoitini  yaratish – asosiy  vazifamizdir. – T.:  O’zbekiston,

2007. – 11-b.

14.

Karimov I.A. Inson manfaatlarini ta’minlash, ijtimoiy himoya tizimini takomillashtirish –

ustuvor vazifamizdir. – T.: “O’zbekiston”, 2007. – 48 b.

15.

Karimov  I.A.  Demokratik  huquqiy  davlat,  erkin  iqtisodiyot  talablarini  to’liq  joriy  etish,

fuqarolik jamiyati asoslarini qurish – farovon hayot garovidir. – T.: “O’zbekiston” NMIU, 2007.

– 64 b.

16.

Karimov 

I.A. 

Jamiyatimizni 

erkinlashtirish, 

islohotlarni 

chuqurlashtirish,

ma’naviyatimizni yuksaltirish va xalqimizning hayot darajasini oshirish – barcha ishlarimizning

mezoni va maqsadidir. – T.15. – T.: “O’zbekiston”, 2007. – 3-11, 154-211-241-251-b.

17.

Karimov I.A. Asarlar to‘plami. 1-18 jildlar. T. O‘zbekiston. 1996- 2010.

18.

Karimov I.A. Yuksak ma’naviyat - yengilmas kuch. T.- “Ma’naviyat” nashriyoti. 2008 y

19.

Karimov  I.  A.  Mamlakatimizda  demokratik  islohotlarni  yanada  chuqurlashtirish  va

fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi. T. – “O‘zbekiston” nashriyoti. 2010 yil.

20.

Karimov  I.A.  O‘zbekiston  mustaqillikka  erishish  ostonasida.  T. – “O‘zbekiston”

nashriyoti. 2011 yil.

25

21.

Islom  Karimov.  “Amalga  oshirayotgan  islohotlarimizni  yanada  chuqurlashtirish  va

fuqarolik  jamiyati  qurish – yorug‘  kelajagimizning  asosiy  omilidir”.  Prezident  Islom

Karimovning  O‘zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasi  qabul  qilinganining  21  yilligiga

bag‘ishlangan tantanali marosimdagi ma’ruzasi. “Xalq so‘zi” gazetasi. 2013 yil 7 dekabr soni.

22.

Karimov  I.A. Yuksak  ma’naviyat – engilmas  kuch.  Toshkent.  ‘Ma’navieat’  nashriyoti.

2008.

23.

Karimov I.A. “O’zbekiston – mustaqillikkaerishish ostonasida”. Toshkent. ‘O’zbekiston’

nashriyoti. 2011 yil.

24.

Karimov  I.A.  “Ona  yurtimiz  baxtu  iqboli  va  buyuk  kelajagi  yo’lida  xizmat  qilish – eng

oily saodatdir” Toshkent. ‘O’zbekiston’ nashriyoti. 2015 yil.

25.

Karimov  I.A.  “Asosiy  vazifamiz – jamiyatimizni  isloh  qilish  va  demokratlashtirish,

mamlakatimizni  modernizatsiya  qilish  jarayonlarini  yangi  bosqichga  ko’tarishdan  iborat.”

O’zbekiston RespublikasiKo’nstitutsiyasi qabul qilinganligining 23 yilligidagi ma’ruzasi. “Xalq

so’zi” gazetasi. 2015 yil 6 dekabr soni.

26.

Karimov I.A.  “Bosh maqsadimiz – mavjud qiyinchiliklarga qaramasdan, olib borayotgan

isloqotlarni,  iqtisodiyotimizda  tarkibiy  o’zgarishlarni  izchil  davom  ettirish,  xususiy  mulkchilik,

kichik biznеs va tadbirkorlikka yanada kеng yo’l ochib bеrish hisobidan oldinga yurishdir”. 2016

yil  15  yanvarda  bo’lib  o’tgan,

Mamlakatimizni  2015  yilda  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlantirish

yakunlari  va  2016  yilga  mo’ljallangan  iqtisodiy  dasturning  eng  muhim  ustuvor  yo’nalishlariga

bag’ishlangan  Vazirlar  Maqkamasi  majlisidagi ma’ruzasi. “Xalq  so’zi”  gazetasi.  2016  yil.  16

yanvar soni.

Darsliklar va o‘quv qo‘llanmalar:

1.

Ergashev.  I  va  boshqalar.  ’’O‘zbekistonda  demokratik  jamiyat  qurish  nazariyasi  va

amaliyoti”. Darslik. T.: Akademiya, 2005.

2.

Azizxonov  A.T.  va  boshqalar.  ’’O‘zbekistonda  demokratik  jamiyat  qurish  nazariyasi  va

amaliyoti”. T.: “DITAF”.2001.

3.

Burieva  M.  ’’O‘zbekistonda  demokratik  jamiyat  qurish  nazariyasi  va  amaliyoti”  o‘quv

qo‘llanma. T.: TDYuI, 2006.

4.

Kirg‘izboev M. Fuqarolik jamiyati institutlari. O‘quv qo‘llanma.- Toshkent: Akademiya,

2006.

5.

Otamurotov S., Kuvvatov N. Kuchli davlatdan — kuchli jamiyatga:

Oliy o‘quv yurtlar uchun o‘quv qo‘llanma (mualliflar jamoasi).

6. Istiklol, demokratiya. Fuqarolik jamiyati. — T.:2003.

1.

O‘zbekistonda  ma’naviyat  sohasidagi  islohotlar:  rivojlanish  bosqichlari,  erishilgan

natijalar va istikbollar. - T.: “Akademiya”, 2010.

2.

O‘zbekiston:  siyosiy  islohotlar  strategiyasi,  erishilgan  natijalar  va istikbollar. - T.:

“Akademiya”, 2010.

3.

O‘zbekistonda  davlat  kurilishi  sohasidagi  islohotlar  va  huquqiy  siyosat:  rivojlanish

bosqichlari, erishilgan natijalar va istikboli. - T. “Akademiya”, 2010.

4.

Yunuso’v  K.A.(Hammualliflikda).  O’zbekistonda  demokratik  jamiyat  qurish  nazariyasi

va amaliyoti. O’quv qo’llanmasi. Toshkent. “Navro’z” nashriyoti. 2014 yil. 400 bet.

5.

Yunuso’v K.A. “Prеzidеnt Islom Karimovning O’zbеkiston Rеspublikasi Konstitutsiyasi

qabul qilinganining  22  yilligiga  bag’ishlangan  tantanali  marosimdagi  “Mamlakatimizni

dеmokratik  yangilash  va  modеrnizatsiya qilishga qaratilgan  taraqqiyot  yo’limizni qat'iyat  bilan

davom  ettirish — bosh  maqsadimizdir”  nomli  ma'ruzasini  ta'lim  muassasalarida o’rganish

bo’yicha tayyorlangan uslubiy qo’llanma”. Andijon. 2015 yil. 45 bеt.

Qo‘shimcha adabiyotlar:

1.

Abu Nasr Forobiy. Fozil odamlar shaxri. —T.: Abdulla Kodiriy

26

nomidagi «Xalk merosi» nashriyoti, 1993.

2.

Azizxo‘jaev A.A. Chin o‘zbek ishi. — T.: «O‘zbekistan», 2011.

3.

Azizxo‘jaev A.A. Demokratiya — xalk hokimiyati demakdir. — T.:

1996.

4.

Azizxo‘jaev A.A. Mustaqillik: kurashlar, iztiroblar, quvonchlar.

T.: «Sharq», «Akademiya», 2001.

5.

Azizxo‘jaev A.A., Xusanov O.T., Azizov X. Konstitutsiyaviy huquq.

T.: «Akademiya», 2001.

6.

Jalolov A. va Xonazarov K- umumiy taxririda. Mustaqillik: izoxli-ilmiy ommabop lugat.

T., «Sharq», 1998.

7.

Juraev T.A. Milliy davlatchilik: xavfsizlik va barqarorlik. - T.: “Akademiya”, 2007.

8.

Jalilov  Sh.  Kuchli  davlatdan — kuchli  jamiyat  sari:  Tajriba,  taxlil,  amaliyot. — T.:

«O‘zbekistan», 2001,

9.

Juraev  S.  Fuqarolik  jamiyati:  nazariya  va  amaliyot  (ilmiy- taxliliy  makolalar  to‘plami).

— T.: 2003.

10.

Zokirov  S.  Huquqiy  davlat  va  Fuqarolik  jamiyati  sari:O‘zbekiston  Respublikasi

Prezidenta I.A.Karimov asarlari asosida. — T.: «Mehnat», 1999.

11.

Levitin  L.,  Karlayl  S.  Islom  Karimov — yangi  O‘zbekiston  Prezidenta. - T.:

«O‘zbekiston», 1996.

12.

Mustaqillik va ijtimoiy taraqqiyot. — T.: «O‘zbekiston», 1998.

13.

Otamurotov  S.  Jamiyat  siyosiy  xayotini  erkinlashtirish. Jamiyat  va  boshqaruv.  2-son,

2003.

14.

Qiirg‘izboev  M.  Fuqarolik  jamiyati:  siyosiy  partiyalar,  siyosiy  mafkuralar,  siyosiy

madaniyatlar. — T.: «Sharq», 1998.

15.

G‘ulomov M. Maxalla — Fuqarolik jamiyatining asosi. — T.: «Adolat», 2003.

16.

Yunusov  K.  A.  Mahalla – demokratik  boshqaruvning  noyob  namunasi. –T.  “ZAR

QALAM” nashriyoti, 2006.

17.

Yunusov  K.A.  O‘zbekistonda  fuqarolik  jamiyatini  barpo  etishda  nodavlat  va  jamoat

birlashmalarining roli. (Hammualiflikda). Andijon. Andijon DU. 2009.

18.

Fuqarolik jamiyatini barpo etishda va barkamol avlodni voyaga yetkazishda nodavlat va

jamoat  birlashmalarining  roli.  Xalqaro  ilmiy-amaliy  konferensiya  materiallari.  K.A.  Yunusov

tahriri ostida. Andijon. Andijon DU. 2010.

19.

Yunusov K.A. O‘zbekistonda fuqarolik jamiyati institutlarining shakllanish va rivojlanish

istiqbollari. –T.: “SHARQ” nashriyoti. 2011 yil.

Elektron ta’lim resurslari:

1.

Xalk so’zi gazetasi - www.infoXS.Uz

2.

Turkiston gazetasi - www.turkistonsarkor.uz

3.

Ma’rifat jurnali - www.ma’rifat-inform.uz

4.

Jamiyat va boshqaruv jurnali - www.rzultacademyfreenet.uz

5.

Moziydan sado jurnali - www.moziy.dostlink.net

6.

Ziyonet - www.ziyonet.uz

27

14 - MAVZU. O’ZBEKISTONNING JAHON HAMJAMIYaTI BILAN

HAMKORLIGIDA DEMOKRATIK TAMOYILLARGA ASOSLANISHI

REJA:

1.

O’ZBEKISTONNING  JAHON  HAMJAMIYATINING  TO’LAQONLI

SUB’EKTIGA AYLANISHI.

2.

O’ZBEKISTON 

RESPUBLIKASINING 

DIPLOMATIK

ALOQALARIDA DEMOKRATIK TAMOYILLAR.

3.

IJTIMOIY-SIYOSIY 

BARQARORLIK 

TUSHUNCHASINING

MOHIYATI, BELGILARI VA UNING ZARURLIGI.

4.

IJTIMOIY-SIYOSIY  BARQARORLIKNING  ICHKI  VA  TASHQI

OMILLARI  HAMDA  TERRORIZM  XAVFI  VA  UNGA  QARSHI

KURASHISH.

1. O’zbekistonning jahon hamjamiyatining to’laqonli

sub’ektiga aylanishi

Prezident Islom Karimov O’zbekistonning xalqaro hamjamiyatga qo’shilishining

demokratik tamoyillari haqida. O’zbekiston Respublikasi bugungi kunda O’zbekistonni 170

dan ortiq davlat tan olgan, dunyodagi 130 ga yaqin mamlakat bilan rasmiy diplomatik

munosabatlar o’rnatilgan. Respublikada 88 ta chet davlat vakolatxonalari ro’yxatdan o’tgan, 24

ta hukumatlararo tashkilot, 13 ta nohukumat tashkilotlari ishlab turibdi. Dunyodagi 30 dan ortiq

davlatda O’zbekiston elchixonalari va moliya tashkilotlari teng huquqli asosda ishlab turibdi.

Jahonning 140 mamlakati bilan savdo-iqtisodiy munosabatlar o’rnatilgan. Toshkentda 35

mamlakat o’z elchixonasini ochgan.

O’zbekiston 1992 yil 2 martda BMTga qabul qilindi. O’zbekiston Prezidentining

tashabbusi bilan va BMT rahnomaligida 1995 yili Toshkentda Markaziy Osiyo mintaqaviy

xavfsizlik muammolariga bag’ishlangan xalqaro seminar bo’lib o’tdi.  "O’zbekiston,-degan edi

Islom Karimov,- milliy manfaatlariga mos keladigan, ko’p tomonlama faol tashqi siyosatni

amalga oshirish - davlatimiz mustaqilligini mustahkamlash, iqtisodiy qiyinchiliklarni bartaraf

etish va xalq turmushini yaxshilashning zarur sharti va g’oyat muhim vositasidir". O’zbekiston

Prezidentining asosli mulohazalari bilan 1993 yil fevralg’ oyida Toshkentda BMT vakolatxonasi

ochildi.

BMT  Ustavida  va  Xalqaro huquq  printsiplari  bo’yicha  dekloratsiyada  7  ta  asosiy

printsip qayd etilgan.

1) Kuch ishlatmaslik yoki kuch bilan tahdid qilmaslik.

2) Ziddiyatlarni tinch yo’l bilan bartaraf etish.

3) Aralashmaslik.

4) Xalqlarning teng huquqliligi va o’z huquqlarini o’zlari belgilashi.

5) Hamkorlik.

6) Davlatlarning suveren tengligi.

7) Xalqaro huquq bo’yicha majburiyatlarni vijdonan bajarish.