Fuqarolik huquqi savollar javoblar

Birinichidan, ushbu shartnoma taraflarining har ikkisida ham huquq
va majburiyatlar bo'lganligi sababli ikki tomonlama harakterga ega.
Ikkinchidan, haq baravariga tuziladigan shartnomalar tarkibiga kiradi.
Uchinchidan, huquq va majburiyatning vujudga kelish paytiga ko'ra
shartnoma konsensual harakterga ega. Bino yoki inshootni ijaraga berish .shartnomasining shakli. Bino
f yoki inshootni ijaraga berish shartnomasi taraflar imzolaydigan bitta
hujjat tarzida yozma shaklda tuziladi. Bino yoki inshootni ijaraga berish
shartnomasining shakliga rioya etmaslik uning haqiqiy bo'lmasligiga olib
keladi. Bir yildan kam bo'lmagan muddatga tuzilgan bino yoki inshootni
ijaraga berish shartnomasi davlat ro'yxatidan o'tkazilishi lozim va
ro'yxatdan o'tkazilgan paytdan boshlab tuzilgan hisoblanadi (FKning 574-
moddasi).
Bino yoki inshoot ijara shartnomasining shakliga qo'yiladigan
maxsus ta la b la r sh u n d an ib o ra tk i, b u n d ay sh a rtn om a ta r a fla r
imzolaydigan bitta hujjatdan iborat. Bunday tartibga amal qilmaslik
shartnomaning haqiqiy emasligiga olib keladi. Fuqarolik Kodeksida
har qanday ko'chmas mulk bilan bog'liq bo'lgan bitim singari bino
yoki inshoot ijara shartnomasini notarial yo'l bilan guvohlantirishni
talab qilmaydi, agar qonun hujja tla rida boshqacha ta rtib nazarda
tutilgan bo'lmasa, 1964-yildan O'zbekiston Respublikasi Grajdanik
kodeksida sh a rtn om a la rn in g a lohida tu rla ri n o ta ria l yo'l bilan
g u v o h la n tirilish i m a jb u riy q ilib b e lg ila n g a n d i, lek in b u n d a y
shartnomalar belgisiga ko'ra ko'chmas mulk obyektlari bilan bog'liq
bo'lgan shartnomalar qatoriga kirmasligi mumkin. Uy-joyni olib-sotish
shartnomasi, shaharda va shahar tipidagi posyolkada bo'lgan uyjoyni
olish-sotish shartnomasi, garchi taraflardan biri fuqaro bo'lgan
ta q d ird a (1964 yilgi O'zSSR G ra jd a n lik Ko d eksining 257-258-
moddalari), shuningdek uy-joyni hadya qilgan hollarda (1964-yilgi
GKning 275-modda 3-qismi.) ham notarial yo'l bilan guvohlantirish
majburiy shart qilib belgilangan. Xuddi shu vaqtda ko'chmas mulkka
hech qanday aloqasi yo'q bo'lgan shartnomalar hamda 500 so'mdan
oshiq summaga tuziladigan hadya shartnomasi va 50 so'mdan oshiq
summadagi valuta qiymatlariga tuziladigan hadya shartnomasi notarial
yo'l bilan guvohlantirilishi shart deb ko'rsatilgan. (1964 yilgi GKning
275-moddasi 1-qismi).
93 Hadya shartnomasi (predmeti, shakli) Hadya shartnomasining predmeti fuqarolik muomalasidagi obyektlar-:
ashyolar, mulkiy huquqlar, ko'char va ko'chmas mol-mulklar bo'lishi
mumkin.
Ba’zi hollarda shartnoma hadya qiluvchining o'zi yoki uchinchi shaxs
oldidagi mulkiy majburiyatdan ozod qilish yoki ozod qilish majburiyatini
olish orqali amalga oshiriladi. Bunday holda shartnomaning tuzilish vaqti
mulk huquqining o'tish davri bilan mos kelmasligi mumkin. Bunda
majburiyat huquqiy munosabatlari vujudga keladi, uning mazmunida
hadya qiluvchining o'z mulkini kamaytirish hisobidan hadya oluvchini
boyitish yotadi. Shartnomada hadya predmeti aniq ko'rsatilgan bo'lishi
kerak. Noma’lum ashyoni hadya qilishga yo'l qo'yilmaydi, binobarin,
ular hech qanday huquqiy ahamiyatga ega emas. Hadya oluvchini qarzdan
ozod qilish haqida qilingan va’dada ham ushbu qarz summasini aniq
ko'rsatish lozim bo'ladi. hadya predmeti doirasi
kengaytirilib, u o'z ichiga quyidagilarni olishi mumkin bo'ldi: