Fuqarolar sog’liqini saqlash borasidagi qonunchilik asoslari. Tibbiyot huquqi fani predmeti davolash-profilaktika

---

1-mavzu.
 Fuqarolar sog’liqini saqlash borasidagi qonunchilik asoslari.
 
Tibbiyot huquqi fani predmeti 
-
 
davolash-profilaktika,
 
sanitar-gigienik faoliyat va 
harakatlarini 
amalga 
oshirishdagi 
huquqiy 
munosabatlar 
va 
bu 
munosabat 
ishtirokchilarining huquqiy mavqeini belgilovchi aktlar.
Tibbiyot huquqi tizimi 
-
 
sog‘liqni saqlash sohasini tartibga soluvchi
davolash-profilaktika, sanitar-gigienik me’yorlarini, huquqiy hujjatlarni o‘z ichiga oladi.
Fuqarolarning sog‘lig‘ini saqlash sohasida qonunchilikning asosini O‘zbekiston 
Respublikasi Konstitutsiyasi va “Fuqarolar sog‘lig‘ini saqlash to‘g‘risidagi” O‘zbekiston 
Respublikasining Qonuni tashkil qiladi.
Jumladan, O‘zR Konstitutsiyasining 18-moddasiga muvofiq, O‘zbekiston 
Respublikasining barcha fuqarolari bir xil huquqqa va erkinlikka ega, qonun oldida 
hamma jinsi, irqi, millati, tili, dini, ijtimoiy kelib chiqishi, e’tiqodi, shaxsiy va umumiy 
mavqeidan qat’i nazar birdek.
Imtiyozlar faqat qonun tomonidan belgilangan bo‘lishi mumkin va u ijtimoiy 
adolatliylik prinsiplariga mos kelishi lozim.
O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari va davlat bir-biriga nisbatan bo‘lgan huquqlari 
va burchlari bilan o‘zaro bog‘liqdirlar. Fuqarolarning konstitutsiya va qonunlarda 
mustahkamlab qo‘yilgan huquq va erkinliklari dahlsizdir, ulardan sud qarorisiz mahrum 
etishga yoki ularni cheklab qo‘yishga hech kim haqli emas (19-modda).
Fuqarolarning turli ijtimoiy huquqlari bilan bir qatorda 40-moddada har bir fuqaro 
malakali tibbiy xizmatdan foydalanish huquqiga egaligi ko‘rsatilgan.
Ta’kidlash lozimki, davlat fuqarolarning Konstitutsiya va qonunlar bilan 
mustahkamlangan (43-modda) huquq va erkinliklarini ta’minlaydi va xar bir fuqaroga o‘z 
huquq va erkinliklarini sud orqali himoya qilish, davlat organlari, mansabdor shaxslar, 
jamoat birlashmalarining g‘ayriqonuniy xatti-harakatlari ustidan sudga shikoyat qilish 
huquqini kafolatlaydi (44-modda).
Fuqarolar sog‘lig‘ini saqlash sohasida 1996 yilning 29 avgustida qabul qilgan 
“Fuqarolar sog‘lig‘ini saqlash to‘g‘risidagi” O‘zbekiston Respublikasining Qonuni asosiy 

---

bo‘lib hisoblanadi va u 1996 yilning 14 sentyabridan kuchga kirgan. Qonun 6 ta bob va 
47 ta moddadan iborat.
Mazkur Qonunning 2-moddasida keltirilishicha, fuqarolar sog‘lig‘ini saqlash 
to‘g‘risidagi qonunchilikning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
-
fuqarolar sog‘lig‘ini saqlashga doir huquqlari davlat tomonidan kafolatlanishini 
ta’minlash; 
-
fuqarolarning sog‘lom turmush tarzini shakllantirish; 
-
davlat organlari, korxonalar, muassasalar, tashkilotlar, jamoat birlashmalarining 
fuqarolar sog‘lig‘ini saqlash sohasidagi faoliyatini huquqiy jihatdan tartibga solish.