Fuqaro himoyasi

Oddiy saqlovchi boshpana — yerto'la. Fuqarolarni muhofaza qilishda oddiy saqlovchi boshpanalar (Yerto'lalar) alohida o'rin tutadi. Yerto’lalar qurilish konstruktsiyasiga ko'ra oddiy himoya inshootlari qatoriga kiradi, chunki uni qurish juda qiska vaqtda amalga oshiriladi. Ular ochiq va yopiq ko'rinishda bo'ladi. Ochiq yerto'lalar agar dezaktivatsiya qilinmasa odamlar RM-dan ochik joydagiga nisbatan ikki - uch marta kam zararlanishadi, agar dezaktivatsiya qilinsa 20 marta kam nurlanish dozasini oladi. Yopiq yerto’lalar esa radioaktiv zararlanishni 40 - 50 marta kamaytiradi. Yerto’lalar chuqurligi 200 sm., kengligi 120 sm., pastki qismi esa 80 sm., uzunligi esa odamlar soniga qarab taeorlanadi.
Ochiq yerto'lada fuqarolar himoya vositalaridan foydalangan holda saqlanadilar. Yopiq yerto'lalar radioaktiv changlarni, biologik tumanlarni, kimyoviy qurollarni kiyim - kechaklarga, yerilarga tushishidan saqlovchi boshpana hisoblanadi.
Tuproq, poxol, qamish
Yerto'la va pana joylarga quyidagi sanitariya gigiena talablari qo'yiladi:

1. 
   Yerto'la va pana joylar toza va yaxshi sanitariya holatida bo'lishi shart.
   Har kuni 1%-li xloramin Yeritmasi bilan tozalash, vaqt - vaqtida to'la
   dezinfekiya qilish zarur.
   
2. 
   Yerto'la va pana joylarda havoda SO₂ mikdori 1%-dan oshmasligi
   (3% oxirgi chegara), havo harorati 18-23 (31 -gacha), nisbiy namligi 70%
   (80%-gacha) bo'lishi kerak.
   

6- ma'ruza
Mavzu: Fuqarolarni va xududlarni zamonaviy qirg’in qurollaridan ximoya qilish.
Reja:

1. 
   Favqulodda vaziyat haqida fuqarolami ogohlantirish
   
2. 
   Radiatsiyaviy va kimyoviy ta’sirlarga qarshi omillar
   
3. 
   Fuqarolarni va fuqaro muhofazasi tizimlarini RQ va KTQ omillari bilan ta’minlash.
   

Tayanch so’z va iboralar