Foydali qazilmalarning genetik va sanoat turlari

19-rasm. Xondiza ma’danlar maydonining soddalashtirilgan geologik xaritasi. 
SHartli belgilar: 1-Zamonoviy va to‘rtlamchi yotqiziqlari; 2-yuqori paleozoy vulkanik 
jinslar; 3-porfiritlar; 4-kembiriyga qadargi granit-gneyislar; 5-ordovik-silur-yoshidagi 
cho‘kindi-terregenjinslar; 6-gneys va slanetslar; 7-darzlar; 8-Xondiza va CHinorsoy 
kolchedon polemetalik konlar va na’munalar. 
 
Lekin 1961 yili berilgan burma kuduq, chuqurlikda er yuzasiga chiqmagan ko‘p 
ustunsimon madanlarini aniqladi. Keyingi olib borilgan tadqiqotlar koni ko‘p metalli-
kolchedon turidan ekanligini ko‘rsatdi. Xondiza ma’danlar maydoni tarkibiga o‘zidan 
boshqa YAna unga yaqin ko‘p metalli oltin-kumush na’munali uchastkalar – YAngi-
soy, CHernov, Eng‘oqli va boshqalar kiradi. 
Bu konlarning hosil bo‘lishi asosan xududda yuqori paleozoy davrida Boysun 
O‘rta massivining aktivlanishi oqibatida hosil bo‘lgan darzlar va vulkanik jarayonlar 
bilan bog‘liq. 
Asosiy ma’danlar andezit-datsit, riodatsit formatsiyalari va quyi karbon 
ohaktosh qatlamlari tarkibida uchraydi. Markaziy qismi ko‘p metallikolchedan, kuragi 
sof kolchedon rudalaridan iborat. Ruda gavdalari buklangan, egilgan va linza shaklida 
bo‘lib, 80-90% pirit,qolgan qismi boshqa sulfidlardan iborat. O‘zgargan jinslari: 
berezitlashgan, propilitlashganriodotsit tuflar, ba’zan andizitlar. Uzunligi 200 m dan 
1-1,2 kmgacha bo‘lib, 350-500 m chuqurlikgacha tarqalgan. 

---

72 
Xulosa 
Mavzuda kolchedan konlarining hosil bo‘lish jarayonlari to‘g‘risida 
ma’lumotlar keltirilgan bo‘lib, ulardagi tog‘ jinslari va foydali qazilmalar qanday 
termodinamik faktorlar, chuqurliklarda paydo bo‘lishi aytib o‘tilgan. Mavzudagi 
rasmlarda Rossiyadagi Urpin, YAponiyadagi Ushnotan kolchedan konlarining hosil 
bo‘lishi jarayonlari va O‘zbekistondagi Xondiza ma’danlar maydonining 
soddalashtirilgan geologik xaritasi ko‘rsatilgan.