«foydali qazilma konlarini yer osti usulida qazib olish texnologiyasi»

b) Qazish ishlarining texnik vositalari.
Mexanizatsiyalashgan kompleks .
Kombayn ; qazib olinadigan qalinlik m; qamrab olish kengligi m; ishchi tezlik m/min; manevrli tezlik m/min.


v) Qazish maydonlari va qazish joylari o‘lchamlari.
Qabul qilingan panel tizimiga ko‘ra va shaxta qatlamlarini ochish asosida qazish gorizontlari o‘lchamlari quyidagiga teng:
S · H = 6000·2500= 15000000
Qoldiq, ya’ni qatlamning pastki qismi kichik o‘lchamli qiya gorizont kabi ishlanadi.
Lava uzunligi KM komplekslari bilan hozirgi vaqtda gipsometriya imkoniyatiga ko‘ra 200 m. teng deb qabul qilinadi.
Qazish joyining quyidagi o‘lchamlari qabul qilingan: lava uzunligi – 200 m; kamgak (tokcha) uzunligi – 10m; ustunning qazib olinadigan qatlami uzunligi – 2500 m.

g) Qazish joyidagi yuklama.

Mexanizatsiyalashgan kompleksli qazish joyi yuklamasi quyidagi ifodadan aniqlanadi:

bunda, n – ko‘mir qazib olish bo‘yicha sutkalik smenalar soni (n = 4).
T – smenaning davom etishi (T = 360 min);
T_pz – smenada tayyorlov-yakuniy operatsiyalar vaqti (T_pz=15 min);
T_p – smenada texnologik tanaffuslar va tashkiliy-texnologik to‘xtab qolishlarni hisobga olishning jamlangan vaqti (T_p=10 min);
T₀ – dam olish vaqti (smenada T₀=15 min);
K_n – shtrekda mexanizatsiyalashgan kompleksli transport vositalarining ishonchlilik koeffitsienti;
L – lava uzunligi (L=200 m);
r – organning qamrab olish kengligi (r=0,8 m);
m – qatlamning qazib olinadigan qalinligi (m=3 m);
γ – ko‘mirning o‘rtacha zichligi, 1,4 t/m³;
s –lavada ko‘mir qazib olish koeffitsienti (s = 0,98);
L_m – lavaning mashinali qismi uzunligi (L_m=190 m);
V_r – kombayn uzatishining ishchi tezligi (V_r = 3 m);
V_m – lavani tozalashda kombayn uzatishining manevrli tezligi (V_m = 10 m/min);
t_v – lava mashinali qismining 1 m uzunlikka olib borilgan yordamchi operatsiyalar vaqti (t_v=0,1 min);
t – lavani keyingi davrga tayyorlash uchun oxirgi operatsiyalar davomliligi (t=15 min).
Foydalanishning ishonchlilik koeffitsienti.

bunda, - kombaynning tayyorlik koeffitsienti ( =0,94);
- mexanizatsiyalashgan mustahkamlagich tayyorligi koeffitsienti ( );
- lava konveyeri tayyorligi koeffitsienti ( );
- yuk tushirgich-yuk ortgichli tutashishning mustahkamlagichi tayyorligi koeffitsienti ( );
- transportli lahimda lentali konveyer tayyorligi koeffitsienti ( );
- transport zanjiridagi konveyerlar soni ( ).

d) SHamollatish omili bo‘yicha qazish joyida yuklamani tekshirish.

Qazish joyidagi yuklamani aniqlab, shamollatish omili bo‘yicha uni tekshirishni amalga oshiramiz.

bunda, - kovjoy old bo‘shlig‘ining eng kichik kengligida havo oqimi uchun o‘tish kesimi ( );
- lavada yong‘in xavfsizligi bo‘yicha mumkin bo‘lgan havo harakati tezligi ( );
d – boshlang‘ich oqimda yong‘in xavfsizligi bo‘yicha metanning mumkin bo‘lgan konsentratsiyasi ( 1 % dan ko‘p emas);