Quyash energiyasınıń abzallıqları.
" Derektiń ǵalabalıqlıǵı hám uzınnan uzaqlıǵı.
" Teoriyalıq tárepten, átirap -ortalıq ushın tolıq qawipsizlik, quyash energetikasınıń keń tarqalǵan qabıl etiliwi jer maydanınıń albedosini ózgertiwi hám ıqlım ózgeriwine alıp keliwi múmkinshiligı ámeldegi bolsa -de (biraq házirgi energiya tutınıwı dárejesi júdá kem).
Quyash nurınan elektr hám ıssılıq alıw usılları.
" Fotosel arqalı elektr energiyasın alıw.
" Quyash energiyasın ıssılıq mashinaları menen elektr energiyasına aylandırıw :
" puw, karbonat angidrid, propan-Butan, freonlarni isletetuǵın puw ' mashinaları (jam yamasa turbinli);
" Stirling dvigateli hám basqalar.
"heliotermal energiya -quyash nurların emiradigan sirtni qizdırıw hám keyinirek ıssılıqtı bólistiriw hám olardan paydalanıw (quyash nurların qizdırıw yamasa puw generatorlarında isitiladigan suwdan keyingi paydalanıw ushın suw ıdısına qaratıp ).
" Termovozdushnye elektr stanciyaları (quyash energiyasın turbogeneratorga jóneltirilgen hawa aǵımı energiyasına aylandırıw ).
" Quyash aerostat elektr stanciyaları (aerostat cilindridiń ishindegi suw puw'ini jaratıw, aerostat maydanınıń quyash nurları menen qizdırıw arqalı, selektiv shańnı jutıw qatlamı menen oralǵan ). Ábzallıq -tankdagi puw ' rezervi qarańǵılıqta hám jamǵır hawa rayı sharayatında elektr stanciyasınıń islewi ushın etarli.
Quyash energetikası daǵı ilimiy izertlewler baǵdarları
Tiykarǵı izertlewler
Quyash elektr stansiyası -quyash nurlanıwınıń elektr energiyasına aylanıwına xızmet etiwshi injenerlik imaratı. Quyash radiatsiyasın aylandırıw usılları basqasha hám elektr stanciyasınıń dizayniga baylanıslı.
Quyash nurları ekologiyalıq taza hám jańalanatuǵın energiya dáregi esaplanadı. Quyash energiyasınıń rezervlari kútá úlken, erga kiretuǵın energiyanıń jıllıq muǵdarı 1, 05 * 1018 kWh, olardan 2 * 1017 kWh er maydanına túsedi. Bul energiya muǵdarı jılına 1, 62 * 1016 kWh jılına kómir 2 * 1012 tonna janıp teń átirap -ortalıq, zálel etkazmagan halda paydalanıw múmkin. Kómir 60 milliard tonna — dúnyada energiya bul túrdegi 2020 islep shıǵarıw ushın joybarlastırılǵan 34, 2 ret aqırǵı kórsetkish.
Biraq, úlken kólem degi elektr energiyasın islep shıǵarıw ushın bul energiyadan paydalanıw úlken qıyınshılıqlarǵa alıp keledi, olardıń tiykarǵı bólegi jer maydanında quyash nurlanıwınıń tómen qısıqlıǵı jáne onıń kelip shıǵıwınıń intervalǵa shekem tábiyaatı. Bul tosqınlıqlardı saplastırıwdıń ataqlı usılları -energiya akkumulyatorlari hám quyash -janılg'i yamasa quyash -atom energiyası sistemaların jaratıw, sonıń menen birge, quyash energiyasın qısıqlıǵın asıratuǵın apparatlardı konsentraciyalaw. Biraq, bul sheshimler, ásirese, joqarı keńliklerde jaylasqan mámleketlerde dástúriy elektr stanciyaları menen básekilasha almasligi sebepli keń qollanilmadi.
Quyashdan elektr energiyasın alıw dúnyada uzaq waqıttan berli qollanılǵan. Házirgi waqıtta ilimpazlardıń tiykarǵı waziypası -ámeldegi texnologiyalardı ılajı bolǵanınsha natiyjeliligin asırıw ushın jetilistiriw zárúriyatı.
" Spektrni paydalı energiyaǵa aylandırıwda teoriyalıq sheklewler sebepli (shama menen 30 %) birinshi hám ekinshi áwlad fotosellari ushın elektr stanciyasında úlken er maydanlarınan paydalanıw talap etiledi. Mısal ushın, 1 GW quwatqa iye bolǵan elektr stanciyası ushın bir neshe o'nlab kvadrat kilometr bolıwı múmkin (salıstırıwlaw ushın - gidroenergetika, birdey quwatlarda, sezilerli dárejede úlken jer ushastkaların isletedi), biraq bunday quwattıń quyash elektr stanciyaların qurıw qońsılas erlerde mikroklimat ózgeriwine alıp keliwi múmkin hám sol sebepli tiykarınan 1-2 quwatqa iye fotoelektrik stanciyalar ornatıladı Mw qarıydarǵa yamasa hátte jeke hám mobil apparatlarǵa jaqın. Úlken quyash elektr stanciyalaridagi fotoelektrik elementler 1, 8-2, 5 metr biyiklikte ornatıladı, bul bolsa awıl xojalıǵı mútajlikleri ushın, mısalı, sharba buyımların bagıw ushın elektr stanciyası astında jerden paydalanıw imkaniyatın beredi. Quyash elektr stanciyaları ushın jerdiń úlken maydanların tabıw mashqalası quyash aerostat elektr stanciyalarınan paydalanǵan halda, er hám teńiz ushın da, joqarı biyikliktegi bazalar ushın da juwap beredi.
" Quyash energiyası aǵımı, optimal múyeshka ornatılǵan fotoselga túsip, keńlik, máwsim hám ıqlımǵa baylanıslı bolıp, erdiń xalıq bólegi ushın eki ese parıq etiwi múmkin (Sahara shólin esapqa alǵan halda ush). Atmosfera hádiyseleri (bultlar, rayon, shań hám basqalar ) tekǵana jer maydanına túsetuǵın quyash nurlanıwınıń spektrini hám intensivligin ózgertiripgine qalmay, bálki tuwrıdan-tuwrı hám tarqaq radiatsiya ortasındaǵı koefficientti ózgertiredi, bul bolsa quyash elektr stanciyalarınıń ayırım túrlerine, mısalı, koncentratorlar yamasa keń kólemli konvertatsiya elementlerine sezilerli tásir kórsetedi.
Do'stlaringiz bilan baham: |