Fonetika Hurmatli bo‘lajak talabalar, bugun sizlar bilan fonetika bo'limini boshlaymiz avvalo, sizlar (avval tayyorlangan bo'lish-bo'lmasligingizdan qat`i nazar) quyida berilgan savolni ishlashga harakat qilib ko‘rasizlar

Fe'l + fe'l qolipidagi qo'shma fe'llar, albatta, yasama so'z hisoblanadi, chunki o'z nomi bilan ular kompozitsiya usulidagi yasama so'zlardir.
Fe'l + fe'l qolipidagi ko'makchi fe'lli so'z qo'shilmalari esa TUB SO'Z ham bo'lishi mumkin, YASAMA SO'Z ham bo'lishi mumkin.
Qanday aniqlanadi demoqchimisiz?
Juda oddiy aniqlanadi, dastlab ko'makchi fe'lli so'z qo'shilmasining tarkibida YETAKCHI FE'L va KO'MAKCHI FE'L kabi ikkita qism borligi haqida qisqacha aytib o'taman. Asosiy ma'noni o'zida saqlagan qismga YETAKCHI FE'L deyiladi, ma'nosi saqlanmagan, ya'ni tushirib qoldirilishi mumkin bo'lgan qismi esa KO'MAKCHI FE'L deyiladi:
1) sindirib / qo'ymoq
2) pishira / boshlamoq
3) qo'ng'iroq qilib / turmoq
4) taklif qilib / qo'ymoq
5) olib chiqa / qolmoq
6) chiqib tusha / olmoq
7) sovib / ketmoq
8) qiynalib / qolmoq
9) eshitib / qolmoq
10) o'ylab / ko'rmoq
Yuqorida sizlarga 10 ta ko'makchi fe'lli so'z qo'shilmasi yozib berdim va " / " ushbu belgi orqali yetakchi fe'l va ko'makchi fe'l qismini sizga osongina ajratib berdim, ya'ni “ / ” belgidan oldingi qismi yetakchi fe'l, keyingi qismi esa ko'makchi fe'l.
Biroz avval ko'makchi fe'lli so'z qo'shilmasining TUB SO'Z ham bo'lishi mumkinligini, YASAMA SO'Z ham bo'lishi mumkinligini aytib o'tgan edim. Bu "yetakchi fe'l tarkibida affiksatsiya yoki kompozitsiya usulidagi yasalish xususiyatining bor-yo'qligiga ko'ra" aniqlanadi.
Yetakchi fe'li tarkibida affiksatsiya yoki kompozitsiya usuludagi yasalish xususiyati mavjud bo'lgan (3, 4, 5, 6, 8 va 10-lari bunga misol) ko'makchi fe'lli so'z qo'shilmalari YASAMA SO'ZLAR hisoblanadi.
Yetakchi fe'li qismida hech qanday yasalish xususiyati mavjud bo'lmagan (1, 2, 7 va 9-lari bunga misol) ko'makchi fe'lli so'z qo'shilmalari TUB SO'Z hisoblanadi.
Anaaa, endi yasama so'z hisoblanadigan ko'makchi fe'lli so'z qo'shilmalarini hamda yasama so'z hisoblanmaydigan ko'makchi fe'lli so'z qo'shilmalarini qiyinchiliksiz ajrata olasiz.
ayta olmoq
ishontirib yurmoq
yopinib olmoq
supurib bo'lmoq
sezdirib qo'ymoq kabilarning barchasi KFSQ , ularning barchasi tub so'z.
o'zgarib ketmoq
qiqirlay boshlamoq
ulg'ayib qolmoq kabilarning barchasi QFSQ, bu QFSQ lar yasama so'zlardir, chunki yetakchi fe'l qismida affiksatsiya usulidagi yasalish xususiyati mavjud.
. inkor eta olmoq
muhofaza qilib turmoq
yaxshilik qilib ko'rmoq
kirib chiqa qolmoq
sotib olib turmoq
borib kela olamoq kabilar ham KFSQ lardir, shu bilan birga bular yasama so'z hisoblanadi, chunki yetakchi fe'l qismida “fe'l emas + fe'l” qolipidagi hamda “fe'l + fe'l” qolipidagi kompozitsiya usulidagi yasalish xususiyati mavjud.