Fiziologiyasi va gigiyenasi

3.  5.  3.  Bosh  miya  po‘stloq  qism ining tuzilishi va 
funksional jihatdan  tashkiliy qismlari
P o‘stloq arxitcktonikasi.  A rx itek to n ik a- bu po'stloqning umu­
miy  tuzilish  rejasi  va  uning  mikroskopik  tuzilish  xususiyatlaridir. 
Po'stloqni  hosil  qiluvchi  nerv  hujayralari  va  tolaiari  yetti  qavat- 
da joylashgan.  Turli  qavatlarda joylashgan  nerv  hujayralari  shakli, 
o ic h a m i  va joylanish  xarakteri  bilan  farq  qiladi.
I  qatlam  -   molekularli  qatlam.  Bu  qatlamda  nerv  hujayralari 
juda  kam,  ular juda  mayda.  Bu  qatlam,  asosan,  nerv  tolalarining 
o'rim laridan  hosil  b o ia d i.
II qatlam -  tashqi donador qatlam.  Bu qatlam jud a mayda, donga 
o'xshash nerv hujayralaridan va juda mayda piramidalar shaklidagi 
hujayralardan tashkil topgan.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

III  qatlam  —  piramida!  qatlain.  Bu  qatlam  har  ikkala  birinchi 
qatlamlardan ham qalin b o iib ,  asosan.  o 'lta  va katta piramidal  hu- 
jayralardan  hosil  bo'ladi.
IV  qatlam  -   gangliozli  qatlam.  Bu  qatlam  katta  piram idal  hu- 
jayralardan tashkil  topgan  bo'lib,  po'stloqning  harakat  oblastidagi 
piram idal  hujayralar  eng  katta  o ic h a m g a  ega  bo'ladi.
V  qatlam  -   ichki  donador  qatlam.  Bu  qatlam  ham  II  qatlam 
singari  turli  shakldagi  mayda  donali  hujayralardan  tashkil  topgan 
bo 'lib   po'stloqning  turli  oblastlarida  bu  qatlam  bo'lm asligi  m um ­
kin  (masalan,  po'stloqning  harakat  oblastida).
VI qatlam -p o lim o rfli qatlam. B uyerdagi hujayralar uchburchak 
va duk shaklida bo'ladi.  Bu qatlam  miyaning oq moddasiga tutash- 
gan bo'ladi.
Po'stloqning  turli  qismlarida  faqat  duksimon  neyronlardan  ibo­
rat  b o ig a n   VII  qatlam  ham  farqlanadi.  Bu  qatlam jiddiy  darajada 
hujayralarga  taqchil  bo'lsa,  shunchalik  tolalarga  boy  bo'ladi.
Barcha qatlamlardagi  nerv hujay ralari  orasida,  ularning  faoliyat 
jarayonlarida doimiy b o g lan ish lar bilan birga, vaqtinchalik b o g ia - 
nishlar y uzaga keladi .
H ujayralarning tuzilishi  va tarkibiy  xususiyatlari  b o ’yicha katta 
yarim sharlar qator qismlarga b o ’linadi  va ularni