Fiziologiyasi va gigiyenasi

2.  3.  Otalangan  tuxum  hujayrasining, hom ilaning 
va  bolaning  rivojlanishi
Otalangan  tuxum  rivojlanishda  davom  etish  bilan  birga,  tuxum 
y o 'li orqali bachadonga qarab harakatlanishda davom etadi va faqat
3 -6  kundan  keyingina o 'sha joyga yetib  boradi.
Otalangan  tuxum  birinchi  3 -4   kunlari  bachadondagi  harakatiga 
binoan  tuxum  hujayrasining  maydalanishi  boshlanadi.  Otalangan 
urug’  bo'lina  boshlaganidan  keyin  uni  embrion  deb  ataladi.
Otalangan  hujayraning  maydalanishi  ju da  sekin  boradi  va
4-  kunga kelib zarodish 7-12 tagacha blastomerlardan iborat b o 'la­
di  (biostomerlar  -   maydalanish  natijasida  hosil  bo'ladigan  hu­
jay ralar).
Otalangan  hujayra  bachadonga  kirganidan  boshlaboq  mayda- 
langan  tuxumning  tashqi  qatlami  — trofoblasllarga  va  ichki  qatla­
mi  esa  embrioblastlarga  aylanadi.  Embrioblastdan  homila  hosil 
bo'ladi.  Trofoblast  bachadonida  homilaning  implantasiyasini  va 
oziqlanishini  ta'm inlovchi  po'stloq  vazifasini  bajaradi.  Dastavval. 
trofoblastdan  o'sim talar  (so'rg'ichlar)  hosil  bo'lib.  avvaliga  ular 
homilaning  vuzasini  to 'liq   qoplaydi  va  qon  tom iiiari  saqlamaydi. 
Trofoblast  hujayralari  bachadon  hujayralarini  parchalovchi  fer- 
mentsimon  modda  ajratadi.
Tuxumdon  gormonlari  bilan  tayyorlangan  homila  o'sim talari 
bachadonning  shishgan  shilliq  pardasiga jovlashib  olib juda jadal 
o'sadi  va juda  tez  zarodish  ustida  birikadi.
Bachadonning  shilliq  pardasi trofoblastning fermentsimon mod­
dasi  bilan  eriganidan  keyin  homila  atrofida  to'qim alarning  par-
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

chalanishi  yuz  beradi,  parchalanish  mahsulotlari.  o 'z   navbatida, 
oziqlanish  muhiti  bilan  xizmat  qiladi.  Implantasiyadan  (bachadon 
devorlariga joylashib  olganidan)  keyin  homila juda  tez  o'sadi  va 
rivojlanadi.  Shu  pavtdan  boshlab  homilaning  tashqi  p o 'stlo g 'in i