Fiziologiyasi va gigiyenasi


 Toksikoz yoki ovqatdan zaharlanish



Download 8,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet225/252
Sana29.04.2022
Hajmi8,61 Mb.
#594382
1   ...   221   222   223   224   225   226   227   228   ...   252
Bog'liq
Yosh fiziologiyasi va gigiyenasi (Z.Rajamurodov va b.)-857

11. 6. Toksikoz yoki ovqatdan zaharlanish
Odam kasallik qo'zg'atuvehi mikroblar yoki organizm uchun 
zararli moddalarni saqlagan taomlarni iste'm ol qilish hisobiga za- 
harlanib qoladi. Zaharlanishning bakterial va bakteriyasiz turlari 
farqlanadi.
Bakterial zaharlanish ovqatda o'zidan toksin (zahar) ajratuvchi 
mikroblar to'planishi tufayli sodir bo'ladi. Bakteriyasiz zaharla-
357
www.ziyouz.com kutubxonasi


nish o'sim lik. hayvonlarning zaharli moddalari, shuningdek, ba'zi 
kimyoviy moddalarning ovqatga tushishi natijasida sodir bo'ladi.
Bakterial zaharlanish. 
Bolalar va o'sm irlarda salmonellyoz 
kasalligi salm onellalar tushgan ovqatni yeganda rivojlanadi. Osh- 
xonada xom go'sht to 'g 'ralg an stol. taxtakach. pichoq va bosh- 
qalarda salm onellalar bo'lishi mumkin. L'larni pashsha, sichqon, 
kalamush. it. mushuk ham tarqatadi. Q o'l iflos b o ig a n d a ham ka- 
sallikka chalinish ehtimoli yuqori bo'ladi. Salmonellasi bor g'oz. 
o 'rd ak tuxumini iste'm ol qilganda ham odam zaharlanishi mumkin.
Salm onellalar tashqi muhitning turli ta'siriga; quyosh nuriga chi- 
damli. past haroratda quritilganda ham nobud bo'lm aydi. Ularning 
ko'payishi uchun. ayniqsa, sun'iy qobiqqa tiqilgan sosiska, kolbasa 
qulay muhit hisoblanadi. Salm onellalar bilan zararlangan mahsu- 
lotlarning hidi ham. tashqi ko'rinishi ham. ta'm i ham o'zgarm aydi.
Zaharlanish belgilari. 
Salmonellalar tushgan ovqatni iste'm ol 
qilgandan bir kun o'tgach zaharlanish alomatlari pay do b o ia d i. O 't 
pufagining atrofida og'riq paydo b o iib , bemor qusadi. ichi ketadi. 
harorati ko'tariladi. O g'ir hollarda bosh og'rivdi, bemorning tin- 
ka-madori quriydi. sovuq ter chiqadi. terisi quriganga o'xshaydi, 
tirishishadi, qon bosimi pasayib ketadi. rangi sarg'ayadi. Davo qi- 
linsa bem or sog'ayadi.
Botulizm. 
Tabiatda keng tarqalgan botulinus tayoqchasi bilan 
zararlangan ovqatni iste'm ol qilish tufayli odam o 'tk ir va o g 'ir 
zaharlanadi. K o'pincha odam toksinli konserva mahsulotlari (sab- 
zavotlar. mevalar, qo'ziqorin), tuzlangan baliq, dudlangan m ah­
sulotlar va boshqalarni iste'm ol qilganda zaharlanadi. Botulinus 
tayoqchasi tushgan konservaning usti bir oz ko'tarilgan bo'ladi. 
Odam zararlangan ovqatni yegandan keyin bir necha soat o'tgach 
zaharlanish belgilari paydo b o ia boshlaydi. Muskullari bo'sha- 
shadi, boshi og'rivdi, ko'zi yaxshi ko'rm ay qoladi. og'zi quriydi, 
vutishi qiyinlashadi. nutqi buziladi. O g 'ir hollarda nafas olishi va 
yurak faoliyati buziladi, bem or hatto o 'lib qolishi mumkin. Kasal- 
lik 2 -3 kundan 2 -3 h af tagacha davom \ etadi.

Download 8,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   221   222   223   224   225   226   227   228   ...   252




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish