Fizikadan masalalar to’plami

§42. Molekular fizika.

704. 
     Tarkibida 1,204·10²⁴ molekulasi bo'lgan jismdagi modda miqdorini aniqlang. Avogadro soni 6,02·10²³mol^-1
     

704. 
     Azotning 3·10²³ molekulasining massasi qancha(g)? Azotning molyar massasi 28 ^kg/_kmol. Avogadro soni 6·10²³mol^-1
     

704. 
     50mol kislorodning massasini aniqlang(g). Kislorodning molyar massasi 32 ^kg/_kmol.
     

704. 
     3g vodoroddagi molekulalar soni 9g suvdagi molekulalar sonidan necha marta ko'p? Vodorodning molyar massasi 2 ^kg/_kmol, suvning molyar massasi 18 ^kg/_mol.
     

704. 
     Atmosferadagi havo faqatgina kislorod va azotdan tashkil topgan holatda uning molyar massasi 29,12 ^kg/_kmol bo'lsa, havodagi kislorod molekulalari umumiy molekulalarning necha foizini tashkil qilishini aniqlang. Kislorodning molyar massasi 32 ^kg/_kmol, azotniki 28 ^kg/_kmol.
     

704. 
     Simobli lampalarning ichidagi simob bug'lari lampa idishining devorlariga qanday bosim ko'rsatadi(mkPa)? Lampaning hajmi 3·10^-5m³, tempereturasi 300K va idishda 10¹² simob molekulasi bor. Bolsman doimiysi 1,38·10^{-23 J}/_K.
     

704. 
     Agar idishdagi gaz molekulalarining soni 5·10²⁴ bo'lsa, gaz 300K haroratda va 414Pa bosimda qanday hajm egallaydi? Bolsman doimiysi 1,38·10^{-23 J}/_K.
     

704. 
     Agar idishdagi havoning bosimi 0,83mkPa bo'lguncha so'rib olingan bo'lsa, bu idishning 1mm³ hajmda 27⁰C haroratda necha mingta havo molekulari borligini aniqlang. Universal gaz doimiysi 8300 ^J/_(kmol·K), Avogadro soni 6·10^{26 1}/_kmol
     

704. 
     Hajmi 0,01m³ bo'lgan balondagi gazning temperaturasi 27⁰C. Balondan gazning sizib chiqishi natijasida balondagi bosim 4140Pa qiymatga kamaygan. Agar balondagi harorat o'zgarmagan bo'lsa, balondan qanday miqdorda gaz chiqqanini aniqlang. Javobni 10^-20 ga ko'paytirib bering.
     

704. 
     Xonada elektr pechkasini qo'shilgandan so'ng havoning harorat 18⁰C dan 27⁰C gacha oshganligi va xonadagi havoning bosim o'zgarmaganligi malum bo'lsa, xonadagi havo molekulalarining soni necha foizga kamayganini aniqlang.
     

704. 
     Harorati 27⁰C bo'lgan 2mol ideal gazning ilgarilanma harakatidagi to'liq kinetik energiyasini aniqlang. Universal gaz doimiysi 8,31 ^J/_(mol·K)
     

704. 
     Hajmi 5 litr bo'lgan idishdagi gaz molekulalarining bosimi 800kPa bo'lsa, gaz molekulalarining ilgarilanma harakatidagi to'liq kinetik energiyasini(kJ) aniqlang.
     

704. 
     Agar gazning haroratini -73⁰C gacha pasaytirish natijasida uning molekulalarining o'rtacha kvadratik tezligi 2 marta kamaygan bo'lsa, gazning dastlabki temperaturasini(⁰C) toping.
     

704. 
     Gazning bosimi 30kPa, zichligi 1 ^kg/_m³ bo'lsa, gaz mulekulalarining o'rtacha kvadratik tezligi nimaga teng?
     

704. 
     Birinchi gazning 400kPa bosimdagi zichligi 1,6 ^kg/_m³ . Ikkinchi massasi 2kg bo'lgan gaz 10m³ hajmda 200kPa bosimga ega bo'lsa, ikkinchi gaz molekulalarining o'rtacha kvadratik tezligi birinchi gaznikiga qaraganda necha marta katta?
     

704. 
     Gaz molekulalarining o'rtacha kvadratik tezligi 1000^m/_s. Gaz hajmini va bosimini 1,2 martadan oshirgandan so'ng gaz molekulalarining o'rtacha kvadratik tezligi nimaga teng bo'ladi?
     

704. 
     Gazning harotatini 100K ga oshirganda uning molekulalarining o'rtacha kvadratik tezligi 300^m/_s dan 500^m/_s gacha oshgan. Gazni yana qanday haroratga qizdirganimizda uning tezligi 700^m/_s gacha oshadi.
     

§43. Ideal gaz holatining o'zgarishi.
a) Izobarik jarayon

704. 
     Gaz erkin siljiy oladigan porshen ostida 250sm³ hajm egalab turibdi. Agar gazning harorati 300K dan 270K gacha pasaygan bo'lsa gazning keyingi hajmini aniqlang(sm³). Bosim o'zgarmas.
     

704. 
     O'zgarmas bosimda gazning hajmini 0⁰C dagi hajmiga nisbatdan ikki marta oshirish uchun gazning haroratini necha gradusga oshirish kerak?
     

704. 
     Havoning dastlabki harorati necha kelvin bo'lganda uni 3K ga qizdirilganda uning hajmi gastlabki hajmining 1% ga qadar oshadi? Jarayon izobarik deb hisoblansin.
     

704. 
     Gazni 27⁰C dan 39⁰C gacha qizdirildi. Agar qizdirish davomida gaz bosimi o'zgarmagan bo'lsa, uning hajmi necha foizga oshgan?
     

704. 
     Hajmi 0,004m³ bo'lgan idishda massasi 0,012kg, temperaturasi 177⁰C bo'lgan gaz bor. Agar gaz bosimi o'zgarmas bo'lsa, qanday haroratda(K) bu gazning zichligi 6^kg/_m³ bo'ladi?
     

704. 
     Gazning temperaturasi o'zgarmas hajmda 127⁰C dan 27⁰C gacha pasaytirildi. Shundan so'ng gaz hajmini izotermik ravishda necha foizga kamaytirilsa, uning bosimi dastlabki bosimga teng bo'ladi?