Fizika8 Uzb i-bob 1-26. pmd

10-§. TOK MANBALARI
Tok manbayi haqida tushuncha
O‘tkazgichga ulangan lampochka uzoqroq vaqt yonib turishi uchun mun-
tazam elektr tokini hosil qilib turuvchi manba — tok manbayi bo‘lishi zarur.
Tok manbayida musbat va manfiy zaryadli zarralarni ajratish ishi
bajariladi. Ajratilgan qarama-qarshi ishorali zaryadli zarralar tok
manbayining qutblarida to‘planadi va elektr maydonni hosil qiladi.
36-rasm

---

29
Tok manbalarida musbat va manfiy zaryadli zar-
ralarni ajratish jarayonida mexanik, kimyoviy, ichki
va boshqa turdagi energiya elektr energiyaga aylanadi.
36-rasmda tasvirlangan elektrofor mashina ham
tok manbayidir. Unda mexanik energiya elektr
energiyaga aylanadi. Elektrofor diski aylantirilganda
musbat va manfiy zaryadli zarralar ajralib, qutb-
larda, ya’ni sharchalarda qarama-qarshi ishorali
zaryadlar to‘planadi.
Elektr toki manbalari xilma-xildir. Hozircha biz
o‘zgarmas tok manbalari bilan tanishamiz.