Fizika,2 qism 20

Òàbiiy  ràdiîàktivlik.

Ràdiîàktiv  yemirilish  qînuni

Ì à z m u n i :   ràdiîàktivlikning  kàshf

qilinishi;  ràdiîàktiv  nurlàr;  tàbiiy  ràdiî-

àktivlik; ràdiîàktiv yemirilish qînuni; yarim-

yemirilish  dàvri;  o‘rtàchà  yashàsh  vàqti;

àktivlik;  ràdiîàktiv  elåmåntlàr  îilàsi.

Ràdiîàktivlikning kàshf qilinishi. Frànsuz

fizigi À.Båkkårål 1896- yildà uràn tuzlàridà

luminåssånsiya  hîdisàsini  o‘rgànàyotib,

g‘àrîyib  hîdisàgà  duch  kåldi.  Uràn  tuzini

fîtîplàstinkà  ustidà  qîldirgàn  Båkkårål

plàstinkàni  îchgànidà  plàstinkàgà  tuzning

suràti o‘tib qîlgànini ko‘rdi. Shundày tàjribàni

hàr  õil  uràn  tuzlàri  bilàn  bir  nåchà  bîr

tàkrîrlàgàn Båkkårål, bundày tuzlàr qîg‘îzdàn, yupqà måtàlldàn

îsîn o‘tuvchi, hàvîni iînlàshtiruvchi, luminåssånsiya hîdisàsini

vujudgà  kåltiruvchi  nîmà’lum  nur  chiqàràdi,  dågàn  õulîsàgà

kåldi.

Ushbu  nurlàr  ràdiîàktiv  nurlàr  (lîtinchà  „ràdius“  –  nur

so‘zidàn îlingàn), ràdiîàktiv nurlàrni chiqàrish esà ràdiîàktivlik

dåb  nîmlàndi.  Qiziq,  ràdiîàktiv  nurlàr  qàndày  nurlàr  ekàn,

dågàn  sàvîl  tug‘ilàdi.