Fizika va kimyo

C +CO₂↔2CO

Nechta tarkibiy qism- ?

Nechta faza - ?

Nechta komponentlar - ?

Termodinamik sistemadagi har qaysi fazalarning kimyoviy tarkibini to‘la ifodalash uchun etarli bo‘lgan modda xillarining eng kichik soni sistemaning mustaqil tarkibiy qismlari yoki komponentlar soni ( K ) deb ataladi.

Har bir komponent boshqa komponentlarga bog‘liq bo‘lmagan holda mavjud bo‘la oladi va o‘zgarishi mumkin. Muvozanatdagi sistemalar kompo-nentlar soniga qarab – bir, ikki va ko‘p komponentli bo‘ladi. Komponentlar sonini aniqlashda sistemaning hamma tarkibiy qismlari hisobga olinmaydi.

Masalan:

- osh tuzining suvli eritmasida H₂O, H⁺, OH^¯, Na+,Cl^¯ zarrachalari bor, lekin komponentlar soni 2ta - H₂O, NaCl.

- kalsiy karbonat (SaSO₃) ning ajralishida, muvozanat vaqtida sistemada uchta tarkibiy qism (SaO, SaSO₃, SO₂) bo‘lishiga qaramay, komponentlar soni 2ga teng, chunki biz ikki modda borlini bilsak, uchinchisini ular orasidagi bog‘lanishdan hisoblab topa olamiz.

Agar sistemaning komponentlari bir-biri bilan ta’sirlashmasa (m: fizikaviy sistemada), komponentlar soni sistemadagi moddalar soniga (tarkibiy qismlar soniga) teng bo‘ladi.

Sistemadagi moddalar bir-biri bilan kimyoviy ta’sirlashsa, unda komponentlar soni moddalar sonidan sistemada borayotgan kimyoviy reaksiyalar soni ayirmasiga teng bo‘ladi: