Физика ва электроника асослари

9.2. Tranzistorning umumiy emitter bilan ulanishi

I_К
I_E I_К
a) b)
22-rasm. Tranzistorni umumiy emitter bilan ulashning struktura sxemasi (a) va elektr sxemasi (b).
Kirish signali U_kir. emitter bilan bazaga beriladi. Kollektor zanjiriga berilayotgan manba kuchlanishi va yuklama qarshiligi emitter bilan kollektor oralig‘iga ulangan, shuning uchun I_K≈I_E ga teng. Tranzistorning baza toki
I_B=I_B – I_K.
Umumiy emitter bilan ulangan sxemaning umumiy baza bilan ulanganidan asosiy farqi kirish qarshiligining kattaligidir. Shuningdek, umumiy emitter bilan ulangan sxemaning tok bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti ham umumiy bazanikiga nisbatan ko‘proq hisoblanadi:
∆IК = ∆IК = 1 = 1 = α , (39)
β=
∆I_Б ∆I_Э − ∆I_К ∆I_Э / ∆I_К − 1 1/α− 1 1 −α
α<1 (α=0,9÷0.99) , chunki I_K ∠ I_E.
Agar α – qancha katta bo‘lsa, emitter va kollektor toklarining farqlari shuncha kichik bo‘ladi va tranzistorning kuchlanishi hamda quvvat bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti ham katta bo‘ladi. Ikkala sxema uchun ham chiqish kuchlanishi birbiridan katta farq qilmaydi va kollektor tokining o‘zgaruvchan tashkil etuvchisi va yuklama qarshiliklari ham bir xil. Umumiy emitter bilan ulangan tranzistorning quvvat bo‘yicha kuchaytirish koeffitsiyenti quyidagiga teng:
K_P=β ⋅ K_U.
bu quvvat umumiy baza sxemasinikidan katta.
Umumiy emitter bilan ulanishning asosiy farqi chiqish kuchlanishi U_chiq. ni kirish signaliga nisbatan 180⁰ ga o‘zgarganidir.