Fizika va astronomiya o’qitish metodikasi” yo’nalishi 16. 10 – guruh talabasi Dilnoza Foziljonovaning

Kurs ishining maqsadi: umumta’lim maktablarida pedagogik texnologiyaning o’rnini aniqlash, ilg’or pedagogik texnologiyalarni loyihalash, fizika kursida olamning zamonaviy ilmiy manzarasini shakllantirishida muhim axamiyat kasb etuvchi yorug’lik hodisalarining eng muhim qonuniyatlarini o’rganish, ularning sifat jihatdan tahlilini hamda bu qonuniyatlarini tadbiqini dars jarayonida zamonaviy pedagogik texnologiyalar yordamida o’zlashtirib borishni ko’zda tutadi.
Kurs ishining obyekti: o’rta ta’lim muassasalarida fizika o’qitish jarayoni
Kurs ishining predmeti: fizikani o’qitishni metodlari va vositalari
Kurs ishining vazifalari:

1. 
   Mavzuga doir ma’lumotlarni yig’ish va rejani shakllantirish;
   
2. 
   Ta’lim sifati va samaradorligini yaxshilash orqali ta’lim natijasini ta’minlash yo’llarini aniqlash;
   
3. 
   Kurs ishini jihozlab, uni himoyaga tayyor qilish.
   

Kurs ishining tuzilmasi: kirish, asosiy qism, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.


I BOB. O‘YIN TEXNOLOGIYASI HAQIDA UMUMIY MA’LUMOT
1.1.Didaktik o‘yinli texnologiyalar
Ta’lim jarayonida didaktik o‘yinli texnologiyalar didaktik o‘yinli dars shaklida qo‘llaniladi. Ushbu darslarda o‘quvchilarning bilim olish jarayoni o‘yin faoliyati bilan uyg‘unlashtiriladi. SHu sababli o‘quvchilarning bilim olish faoliyati o‘yin faoliyati bilan uyg‘unlashgan darslar didaktik o‘yinli darslar  deb ataladi.
Inson hayotida o‘yin faoliyati orqali quyidagi vazifalarni amalga oshiradi:

1. 
   O‘yin orqali shaxsning ma’lum bir faoliyatga bo‘lgan qiziqishi ortadi.
   
2. 
   Komunikativ-muloqot madaniyatini egallashga yordam beradi.
   
3. 
   SHaxsning o‘z iqtidori, qiziqishi, bilimi va o‘zligini nomoyon etishga imkon yaratadi.
   
4. 
   Hayotda va o‘yin jarayonida yuz beradigan turli qiyinchiliklarni engishga tayyorlaydi, mo‘ljalni to‘g‘ri olish ko‘nikmalarini hosil qiladi.
   
5. 
   O‘yin jarayonida ijtimoiy normalarga mos xulq-atvorni egallash, kamchiliklarga barham berish imkoniyati yaratiladi.
   
6. 
   SHaxsning ijobiy xislati va fazilatlarini shakllantirishga zamin tayyorlaydi.
   
7. 
   Insoniyat uchun ahamiyatli bo‘lgan qadriyatlar tizimi, ayniqsa, ijtimoiy, ma’naviy-madaniy, milliy va umuminsoniy qadriyatlarni o‘rganishga e’tibor qaratiladi.
   
8. 
   O‘yin ishtirokchilarida jamoa muloqot madaniyatini rivojlantirish ko‘zda tutiladi. O‘yin bilan bog‘liq faoliyat o‘zining to‘rtta xususiyati bilan ajralib turadi:
   

1. 
   Erkin rivojlantiruvchi faoliyatning vujudga kelishi (Bunda o‘yin ishtirokchilari rollarni, vazifalarni tanlash, o‘z faoliyatidan ko‘ngli to‘lishi nazarda tutiladi).
   
2. 
   Ijodiy muhitning tarkib topishi (o‘yin ishtirokchilari tegishli ijodiy va mustaqil faoliyatga ega bo‘ladilar).
   
3. 
   His-hayajonli vaziyatning paydo bo‘lishi (o‘yin davomida musobaqa, raqobat, hamkorlik, o‘zaro yordam vujudga keladi).
   
4. 
   O‘yin davomida belgilangan qonun-qoidalarga qat’iy amal qilinishi (o‘yin mazmuni, borishi, mantiqiy ketma-ketligi, vaqt balansi va h.k.).
   

O‘yin tarkibiga quyidagi masalalar kiradi:
a) o‘yinning syujeti;
b) muayyan rollar, vazifalar;
v) ushbu rollarni amalga oshirish uchun bajariladigan amallar (usullar);
g) aniq o‘yinlar yoki shartli ravishdagi o‘yin vositalaridan foydalanish;
d) o‘yin ishtirokchilari o‘rtasidagi munosabat, muloqot.
O‘yin faoliyatining tarkibi quyidagilardan tashkil topadi:

1. 
   O‘yindan ko‘zda tutilgan maqsadni aniqlash, loyihalash.
   
2. 
   Ushbu maqsadni amalga oshirish yo‘llarini belgilash.
   
3. 
   Olingan natijalarni tahlil qilish.
   
4. 
   O‘yin strukturasiga tegishl
   
5. 
   o‘zgartirishlar kiritish.
   
6. 
   Didaktik o‘yinli darslarning o‘ziga xos xususiyatlari quyidagi jadvalda o‘z aksini topgan.
   

Didaktik o‘yinli darslarni o‘quvchilarning bilim olish va o‘yin faoliyatining uyg‘unligiga qarab: syujetli-rolli o‘yinlar, ijodiy o‘yinlar, ishbilarmonlar o‘yini, konferensiyalar, o‘yin-mashqlarga ajratish mumkin.
O‘qituvchi avval o‘quvchilarni individual, so‘ngra guruhli o‘yinlarga tayyorlashi va uni o‘tkazishi ular muvaffaqiyatli chiqqandan so‘ng, ommaviy o‘yinlarga tayyorlashi lozim. CHunki o‘quvchilar didaktik o‘yinli darslarda faol ishtirok etishlari uchun zaruriy bilim, ko‘nikma va malakalarga ega bo‘lishlari, bundan tashqari, sinf jamoasi o‘rtasida hamkorlik, o‘zaro yordam vujudga kelishi lozim.
O‘qituvchi didaktik o‘yinli darslarni o‘tkazishda quyidagi didaktik talablarga amal qilishi lozim:

1. 
   Didaktik o‘yinli darslar dasturida qayd etilgan ta’limiy, tarbiyaviy, rivojlantiruvchi maqsad va vazifalarni hal qilishga qaratilgan bo‘lishi.
   
2. 
   Muhim muammolarga bag‘ishlanishi va ular o‘yin davomida hal qilinishi.
   
3. 
   Barkamol inson shaxsini tarbiyalash tamoyillariga, sharqona odob-ahloq normalariga mos kelishi.
   
4. 
   O‘yin strukturasi mantiqiy ketma-ketlikda bo‘lishi.
   
5. 
   Mazkur darslarda didaktik prinsiplarga amal qilinishi va eng kam vaqt sarflagan holda ulkan samaraga erishish kerak.