Fizika ta’lim yo’nalishi bo’yicha bakalavr darajasini olish uchun Halimova Shahnoza Ikrom qizi

22. massali jism massali qo`zg`almas jismga plastik urilgan. Zarbni markaziy deb hisoblab, bunda qancha mexanikaviy energiya yo`qotilishini aniqlang. Quyidagi hollarni taqqoslang:
.
23. massali jism massali qo`zgalmas jismga elastik urilgan. Zarbni markaziy deb hisoblab, birinchi jismning ikkinchi jismga bergan kinetik energiyasi ulushini aniqlang. Quyidagi hollarni taqqoslang:
.
24. Gorizontal tezlik bilan uchayotgan massali snaryad balandlikda havoda portlab, ikki qismga ajraldi. Snaryadning massali bo`lagi gorizontal tezlik bilan uchishini davom ettirdi. Kichik bo`lakning tezligi va har qaysi bo`lakning uchish uzoqligi aniqlansin. Havoning qarshilik kuchini hisobga olmang.

25. tezlik bilan gorizontal otilgan massali sharcha gorizontal sirtda yotgan massali ponaga tegadi. Elastik urilishdan so`ng sharchaning tezligi ga teng bo`lgan va vertikal yuqoriga yo`nalgan.

O`zaro ta’sirdan so`ng ponaning va sharchaning tezliklarini aniqlang,ishqalanishni hisobga olmang.

26. R radiusli chambarakka gorizontal yo`nalishda tezlik berilgan. Chambarakning sirpanish tugaganidan keyingi burchak aylanish burchak tezligini aniqlang. Masalani quyidagi hollar uchun yeching:

a) energiyaning ishqalanishga yo`qolishini hisobga olmasa ham bo`ladi;

b) energiyaning ishqalanishga yo`qolishini hisobga olish kerak.

27. Balandligi ga teng bo`lgan qiya tekislikda sirpanmay chambarak, shar, disk dumalamoqda. Jismlar massalari markazining qiya tekislik oxiridagi tezliklari aniqlansin. Topilgan tezliklarning kattaligini ishqalanish bo`lmaganligi shu jismlarning tezliklari bilan taqqoslang. Dumalanish ishqalanishni hisobga olmang.

28. 15-rasmda tezlik bilan yuqoriga vertikal otilgan jism potensial energiyasining ko`tarilish balandligi h ga bog`lanish grafigi berilgan. Grafik yordamida jism massasini aniqlang. Jism kinetik va to`la energiyalarining baladlikka bog`lanish grafigini chizing.


15-rasm


29. Jism gorizontal yo`nalish bo`ylab, shu yo`nalishda ta’sir etuvchi F kuch ta’sirida harakatlanmoqda. 16-rasmdashu kuchlarning jism koordinatasiga bog`lanish grafigi berilgan. Kuchning jism bosib o`tgan dan gacha yo`ldagi ishi va jism kinetik energiyasining dan gacha yo`ldagi o`zgarishi aniqlansin. Jismning to`la mexanikaviy energiyasi saqlanadi deb hisoblang.


16-rasm


30. massali raketaning startdan keyingi 1 minut davomida olgan tezlanishini aniqlang. Raketaning har sekunddagi yonilg`i sarfi ga teng. Gazlarning chiqish tezligini o`zgarmas va ga teng deb hisoblang.

31. Raketaning start vaqtidagi massasi ga teng, yonilg`ining massasi raketa umumiy og`irligining 80% ini tashkil etadi. Raketaning 1 s dagi yonilg`i sarfi ga tengligini bilgan holda:

a) raketaning Yerdan qo`zg`atish uchun kerak bo`ladigan soplodan otilib chiquvchi yonish mahsulotlarining minimal tezligi ;

b) agar soplodan otilib chiquvchi yonish mahsulotlarining tezligi bo`lsa, raketaning yonilg`i to`la yonib bo`lish paytidagi oxirgi tezlanishidan aniqlang.

Javoblar: