Fizika ma`ruza 2-topshiriq Mavzu

Gey-Lyussak qonuni.

Ideal gaz bosimi о‘zgarmaganda, ya’ni izoarik protsessda gaz hajmining temperaturadagi qarab о‘zgarish qonuni tajriba yordamida 1802 yilda fransuz fizigi gey-Lyussak tomonidan kashf etildi.

Gey-Lyussak qonuni qо‘yidagicha ta’riflanadi. Berilgan gaz massasi uchun bosim о‘zgarmas bо‘lganda gazning hajmi temperatura о‘zgarishi bilan chiziqli о‘zlaradi, ya’ni:

V V₀(1t) (8)

bunda V₀ gazning C ⁰ temperaturadagi hajmi; V_gazning t ⁰C temperaturadagi hajmi;

_gazning hajmiy kengayish termik koeffitsiyenti, (8) ifodadan

V V⁰

 (9)

V₀t

gaz hajmiy kengayish termik koeffitsiyenti deb, 0⁰ C temperaturadagi gaz hajmining temperaturasi bir gradusga о‘zgargandagi hajmining nisbiy о‘zgarishiga miqdor jihatdan teng bо‘lgan fizik kattalikka aytiladi.

Gey-Lyussak tajriba asosida, hajmiy kengayish termik koeffitsiyenti barcha gazlar uchun bir xil va qо‘yidagiga teng ekanligi aniqladi.

 град^1

О‘zgarmas bosimi P  const da gaz hajmining temperaturaga bog‘lanish grafigi tо‘g‘ri chiziqdan iborat bо‘lib, uni izobara deb ataladi. (2-rasm).

Gey-Lyussak qonuni haddan tashqari siqilgan gazlar, shuningdek, temperaturalarda bо‘lgan gazlar uchun qо‘llab bо‘lmaydi.

-273,15 2-rasm.