Fizika kursi

aylantirishdan  iborat  bo‘lgan  davriy  jarayon  amalga  oshmaydi. 

Demak,  ta’rifga  ko‘ra  isitkichdan  olingan  Q

1

  issiqlikni  batamon  ishga 

aylantirishdan iborat bo‘lgan jarayonni amalga oshirib bo‘lmaydi. Aslida 

issiqlik  mashinasi  davriy  ishlab  turishi  uchun  issiqlik  miqdorining 

qandaydir  Q

2

  qismi  sovutkichga  berilishi  kerak.  Isitkichdan  olingan 

issiqlikning  qanchalik  qo‘p  qismi  ishga  aylantirilsa,  bu  dvigatel 

shunchalik  foydali  hisoblanadi.  Issiqlik  mashinasining  foydali  ish 

koeffitsienti (FIK) 

 

1

1

2

1

1

<

−

=

=

Q

Q

Q

Q

A

η

   

 

(7.30) 

 

7.8 – rasm. 

 

Isitkich 

Ishchi jism 

Sovutkich 

---

 

113

bo‘ladi, chunki Q

1

 - Q

2

 < Q

1

 

 

Bundan ko‘rinadiki, 

η

 ning qiymati eng yuqori bo‘ladigan ideal 

issiqlik  mashinada  ham  isitkichdan  olingan  issiqlik  miqdorining  barcha 

qismi foydali ishga aylanmaydi. 

 

FIK 

η

=1 bo‘lgan dvigatellar abadiy dvigatellar yoki ikkinchi tur