Fizika -texnika


II.BOB. Lyuminestsentsiyaning taʼifi va davom etish vaqtining mezoni 2.1.Lyuminestsentsiyaning davom etish vaqti



Download 86,8 Kb.
bet3/4
Sana09.07.2022
Hajmi86,8 Kb.
#767436
1   2   3   4
Bog'liq
Islomidin optika taqdimot

II.BOB. Lyuminestsentsiyaning taʼifi va davom etish vaqtining mezoni 2.1.Lyuminestsentsiyaning davom etish vaqti. Lyuminestsentsiyaning davom etish vaqtini koʻrsatuvchi t vaqtning qiymatlari xilma-xil (t 10⁹ s dan t 10⁶ s gacha) boʻlishiga qaramay bu vaqtning qiymati lyuminestsentsiyaning barcha protsesslari uchun nurlanayotgan molekulaning xususiy tebranishlari davridan (T = 10"¹⁴—10“¹s) ancha katta ekanligi xosdir. S. I. Vavilov bu holga alohida eʼtibor berib, davom etish vaqtining shu mezoni lyuminestsentsiyani yoruglanishning boshqa turlaridan ajratish imkoniyatini beradigan yagona xarakterli mezon ekanligini koʻrsatdi. Biz issiqlik (yaʼni temperaturali) nurlanishini Kirxgof qonuniga buysunuvchi muvozanatli nurlanish sifatida taʼriflagan edik. Shu bilan biz issiqlik nurlanishini yoruglanishning muvozanatda bulmaydigan boshqa turlaridan farq qilgan edik. Biroq tayinli bir temperaturada intensivligi issiqlik nurlanishidan katta boʻlishi mumkin boʻlgan muvozanatda boʻlmagan yorug- lanishlar qatorida har xil turlar uchraydi. Shular qatoriga lyuminestsentsiya ham kiradi, albatta, lekin sochilgan yoruglik ham, qaytgan yoruglik ham issiqlik nurlanishidan xuddi shunday farq qiladi.

2.2.Kristall fosforlar Hozirgi vaqtda fluorestsentsiyalanadigan va fosforestsentsiyalanadigan moddalar oʻrtasida aniq chegara boʻlmasa ham fosfores- tsentsiyalanadigan moddalar sinfiga kiritish mumkin boʻlgan moddalar bor. Xususan, bunday moddalar qatoriga kristall fosforlar deb ataladigan moddalar kiritilib, bu moddalar intensivligi . juda katta boʻlgan yoruglanish beradi va shuning uchun katta amaliy ahamiyatga ega. Bunday fosforlarning asosini toza koʻrnishda fluorestsentsiyalanmaydigach noorganik moddalar tashkil qiladi. Bu moddalarga «aktivatorlar» deb ataladigan baʼzi aralashmalardan juda kam miqdor (10²—10⁴ °/0) qoʻshilsa, bu moddalar intensiv ravishda fosforestsentsiyalanadigan boʻlib qoladi. Koʻp hollarda bunday aktivatorlar sifatida metallarning birikmalaridan foydalaniladi. Masalan, fosforestsentsiyalanadigan ekranlar yasashda ishlatiladigan yorqin fosfor tarkibida marganets, vismut yoki mis bulgan birikmalarning kam mitsdorlari bilan aktivlantirilgan rux sulg’fididaya tashkil topgan. Bunday fosforestsentsiyalanadigan moddalarning soʻng nurlanishi uzoq va yuqorida aytilganday, temperaturaga koʻp bogʻliq. Temperatura koʻtarilganda yoruglanishiing davom etinvatsti keskin kamayadi, lekin ravshanligi koʻp ortadi. Bu hodisani quyidagi sodda tajribada kuzatish mumkin. Rux sulg’fidli ekranni elektr yerining yorqin nuri bilan yoritib fosforestsentsiyalaymiz. Bu ekranni qorongi joyga koʻchirsak, ekran bir necha minut davomida srishib turib, asta-sekin soʻnadi.


Download 86,8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish