Физическая химия

Termodinamikalıq protsessler

• Termodinamikalıq protsessler turaqlı basımda o`tse - izobar protsessler dep ataladi`.
• Termodinamikalıq protsessler, turaqlı ko’lemde o`tse - izoxor protsess dep ataladi`.
• Termodinamikalıq protsessler turaqlı temperatura o`tse - izotermik protsess dep ataladi`.
• Termodinamikalıq protsessler sistema menen ortalıq arasında ıssılıq joq bolg’an jag’daylarda o`tse - adiabatik protsessler dep ataladi`.

Тermodinamikanıń birinshi nızamı

•  Issılıq yamasa jumıs tu’rinde bo’linip shıg’atug’ın yamasa jutılatug’ın energiya mug’darı ishki energiyanın’ o’zgerisine ten’.
• Q= U + A
• Bul teńleme termodinamikanıń birinshi nızamının’ matematikalıq ko’rinisi.

Тermodinamikanıń birinshi nızamı

• İzobar protsesste (P=const) termodinamikanıń
• birinshi nızamı tómendegishe jazıladı:
• Qp = U + PV
• bul jerde, A=PV.
• İzoxor protsesste (V=const) sistema sırtqı basımġa qarsı jumıs islemeydi:
• Q= U
• Termodinamikada (U+PV) shaması entalpiya dep ataladı.
• H= U+PV
• Entalpiya ózgerisi tásirlesiwshi zatlardıń agregatlıq
• jaġdayına baylanıslı boladı.
• A’piwayı zatlar ushın entalpiya mánisi nolge teń.

Gess nızamı

• Reaktsiyada entalpiyanın’ o’zgerisi reaktsiyag’a kirisip atırg’an h’a’m reaktsiyadan shıg’ıp atırg’an zatlardın’ fizikalıq jag’dayına ha’m ta’biyatına baylanıslı bolıp, biraq reaktsiyanın’ o’tiw basqıshlarına baylanıslı emes.

Lavuaze-Laplas nızamı

• Ximiyalıq birikpelerdin’ payda bolıw ıssılıg’ı sol birikpelerdin’ tarqalıw ıssılıg’ına ten’, biraq belgisi qarama-qarsı.
• ΔH=-Q

Termodinamikanın’ ekinshi nızamı`

• R. Klauzius termodinamikanın’ ekinshi nızamın to’mendegishe ta’riypledi.
•  Issılıq o’z-o’zinen suwıq deneden ıssısına o’tiwi mu’mkin emes.
• Klauzius ta’repinen entropiya tu’sinigi kirgizildi (grekshe”entropiya “-ishki o’zgeris).
• O’z-o’zinen o’tetug’ın qaytar emes protsesslerde entropiya artadı Qattı denelerde entropiya shaması kishi ma’niske iye boladı. Gazlarda entropiya shaması u’lken ma’niske iye boladı.