Fitogarmonlar kirish I. Bob. Fitogarmonlarning ahamiyati

FITOGARMONLAR
KIRISH
I.BOB. Fitogarmonlarning ahamiyati.
1.2. Tabiiy fitogarmonlar va ingibitorlar.
1.2. O’simlik Hujayrasi va uning qismlari.
II.BOB. Auksinlar tabiy osimlik stimulyatoridir Fitogormonlar tomonidan boshqarilgan fiziologik jarayonlar
2.1.Auksinlar Faoliyati ,Fitogormonlarning ahamiyati
2.2. Fitogormonlar yoki o'simlik gormonlari
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar

KIRISH.
Mavzunin dolzarbligi O’simliklarni inson hayotidagi muhim tomonlaridan biri, atrof-muhitni ko’kalamzorlashtirishdir, chinor, terak, eman, igna bargli doim yashil o’simliklar shular jumlasidandir. Bundan tashqari ular havodagi changni tozalab, uni kislorod bilan boyitadi.
O’simliklar dunyosidan oqilona foydalanish va muhofaza qilishda o’rmon o’simliklari alohida o’rin egallaydi. Respublikadagi o’rmonlar yagona davlat o’rmon fondini tashkil etadi. O’zbekiston o’rmonlari o’zining xususiyatlari bilan tog’, cho’l, to’qayzor va vodiy o’rmonlariga ajratiladi
O’simliklar dunyosi yerdagi hayotning birlamchi manbaidir. Ular yiliga 380 mlrd. tonna organik modda hosil qiladi, buning 325 mlrd. t. dengiz va okean o’simliklariga, 38 mlrd. t. o’rmonlarga, 6 mlrd. tonnasi o’tloqlarga to’g’ri keladi. Bundan tashqari o’simliklar, ya’ni yashil o’simliklar tufayli fotosintez jarayoni bo’lmasa, havodagi uglerod (CO₂)ning miqdori ko’payib kishilar va hayvonlar nobud bo’lar edi. Biroq atmosferadagi suv yuzasidan va tuproqdan kelayotgan o’sha CO₂ gazi o’simliklar tomonidan yutilib, fotosintez natijasida yashil o’simliklar atrofga kislorodni chiqarib turadi. Har bir narsaning tuzilishini bilmasdan turib, unumli foydalanib bo`lmaydi. Demak, o`simlik fiziologiyasida xam o`simlikni uning tuzilishidan boshlab, o`rganish zarur. To`qima (grekcha - «xutxs» yoki lotincha «Sellula») xujayra dastlab, 1665 yilda Gobert Guk tomonidan o`zining mukammalashtirilgan mikroskop orqali aniqlandi va xujayra deb nom berdi. 1839 yilda M.Ya.SHleyden va T.SHvan xayvonlar xujayralarini aniqlab barcha xujayralarni o`simlik va xayvonlar uchun ekanligi aniqlandi. O`simliklar xujayrasi yadro va yadrochalar, mitoxosidra, mirkotella, ribosomalar va poliribosomlardan iborat. O`simlik xujayrasi plastidlar, polisaxaridlar to`qimasi, markaziy vakuolalardan tuzilgan. Nafas olish protsessida bir molekula glyukozaning oksidlanishida 20-30 makroorganik fosfatli bog`lanishlar xosil bo`ladi. Bular qaxrabo fosfor kislotasi fosfor olib kislotasi fosfol enal oksalat kislotasi atsetil fosfatlar. Bularda 674 kkaloriyadan butunlay aloxida 300 kkaloriyaga yaqin kaloriya energiya to`planadi.Bu energiya organik sintezlar va tirik organizmlarda xar xil ishlarni bajarish uchun sarflanadi. Yashil o`simlik nafas olishi energiya va organik moddalarning to`planishi yaxni o`simlik rivojlanish, biosintez, mineral ozuqalarni o`zlashtirish xayotiy xolatlarini doimo xarakatli struktuasida va boshqa fiziologik xamda bioximik protsesslarni bog`laydigan protsessdir. Bu protsesslar o`rtasidagi nisbatlar xam son, xam sifat jixatidan juda murakkabdir. O`simliklar normal sharoitda nafas olganda, fotosintez natijasida bir kunda to`plagan 15-20 % uglerod va energiyani sarflaydi. Nafas olish boshqa fiziologik va bioximik
protsesslar bilan juda murakkab va xilma-xil bog`langan. Masalan: Geksoza to`la
oksidlanib, o`zidagi ximik energiyani to`la ajratganda xar bir gramm molekula
SO ga 112 kkaloriya issiq xolidagi energiya ajraladi. Tez o`sayotgan o`simlikda sintez prtsesslari tez ketayotgan paytda nafas olish protsessida energiyani ancha qismi sintez qilingan moddalarda saqlanib qoladi. Saqlanayotgan lavlagi, olma kabi mevalar nafas olish davrida ajraladigan energiyaning xammasi issiqlik xolida ajraladi. O`simliklarning normal o`sishi va rivojlanib, xosilat kirishini taxminlash maqsadida ishlatiladigan maxalliy o`g`it-go`ng tarkibining turli-tuman elementlar bo`ladi. shunga qaramay, ximiya sanoati tarkibida N,R va K bo`lgan mineral o`g`itlar ishlab chiqarilmoqda. Sanoat korxonalarining xar yili qishloq xo`jaligiga T 55 t. o`g`it yetkzib berish ko`zda tutiladi. Fosforli o`g`itlar sifatida sanoatlar ishlab chiqariladigan superfosfat Ca, CN, RO va Kirov, Orlov, Vorojen viloyatlaridagi, Qoratog` tog`laridagi qazilma boyliklardan Ftorapatit - 2 Sa (RO) G` xlorapatit va appatit va Sa (RO) kabi tabiiy fosforitlar ko`p ishlatiladi. Tabiiy fosforitlar tarkibiga olmaydi. Ulardan faqat ildizlar orqali o`zidan organik kislotalar ajratayotgan lyupin grekchixa, kabi o`simliklar foydalanishi mumkin.
Ba’zi olimlarlarning fikriga ko`ra, kartoshkaga fosforit bilan 1 ga (NN) SO qo`shib solinganda unlan olingan xosil gektariga 18ts Ge ortgan N.S.Avdonin 1
xissa superfosfatga 5 xissa tarik ko`pigi qo`shib mayda poliz ekinlari qator oralariga solishni tavsiya etgan. Erni N ga boyitishda mineral o`g`itlarning tashqari azotoakterin yoki azotgen deb ataladigan bakterial o`g`itlar xam ko`p
ishlatiladi. Bakterial o`g`itlar xam ishlatiladigan bakterial o`g`itlar va donga ko`shib aralashtiriladi. Bakteriyalar nobud bo`lgandan keyin o`zlashtirilgan molekulyar N xisobga ular tanasining sintezlangan N li organik moddalar minerallashadi va keyin ularni ekinlar o`zlashtiradi. K 40 % li K li tuz va KSL, K SO yoki tabiatda uchaydigan sil’vitin KSL NaSI va kornalit KSI MgCI sanoatida mineral organik o`g`itlar donoador shaklda ishlab chiqarioadi. Donador o`g`itlar mineral o`g`itlarni go`ng, trof va utrli boshqa organik moddalar aralashtirib tayyorlanadi. O`simliklar olamining xilma xil bo`lishiga qaramay, ularning rivojlanish bosqichlari dechrli bir xilda barcha o`simliklarlarning o`ntogeneza o`sish rivojlanishi ikki bosqichda o`tadi. Birinchi bosqichda o`sish xisobiga ularning xajmi va massasi ortadi. Bosqichda esa o`sish bilan bir qatorda tuban o`simliklar rivojlanib, bo`linib ko`paysa yuksak o`simliklardan 86 genrertiv organlar paydo bo`ladi. Demak barcha o`simliklarda o`sish va rivojlanish bosqichlari bo`ladi. O`sish davrida yangi xujayralar xosil bo`lsa rivojlanishida o`simliklar organlarida turli sinatiy o`zgarishlar yuz beradi. O`sish va rivojlanish o`simlik xayotida bir biriga bog`langan. Qulay sharoitda o`simlik yaxshi o`sib tez xosilga kirsa noqulay sharoitda sekin o`sib tez rivojlanadi yoki sekin rivojlanadi. Xari bir o`simlik urug`idan o`sib chiqishidan xosilga kirguncha bir necha rivojlanish fazilatlarini o`taydi.