Firma va ularning tashkiliy-iqtisodiy asoslari

Oltinchidan,biznes shaklini tanlash erkinligi,albatta korxonaning ijtimoiy-iqtisodiy zaruriyatidan kelib chiqqan holda.Yettinchidan,korxona xo‘jalilik faoliyatiga davlatning aralashmasligi,uning faoliyat yuritishida erkinligi va nihoyat korxonalar biron-bir mafkuraga bo‘ysunmasligi,ularning mafkuradan ozodligi.Bu umumiy qoidalar korxonalar faoliyatini jamiyat nuqtai nazaridan,ularning manfaatlaridan kelib chiqib,samarali faoliyat yuritishini ta’minlashga yo‘naltirilgan.Albatta,korxonalar o‘z faoliyatini yuritishda,samaradorligini ta’minlash maqsadida tejamkorlikni, moliyaviy barqarorlikni va resurslar bilan ta’minlashga intilishlari zarur.Korxonani barpo etilishi o‘ziga xos tashkiliy bosqichlardan iborat bo‘ladi.Korxonani tuzilishi uni yaratish to‘g‘risida tug‘ilgan g‘oyani asoslashdan boshlanadi va quyidagi ketma-ketlikda keltirilgan ishlar bajariladi:

• Oltinchidan,biznes shaklini tanlash erkinligi,albatta korxonaning ijtimoiy-iqtisodiy zaruriyatidan kelib chiqqan holda.Yettinchidan,korxona xo‘jalilik faoliyatiga davlatning aralashmasligi,uning faoliyat yuritishida erkinligi va nihoyat korxonalar biron-bir mafkuraga bo‘ysunmasligi,ularning mafkuradan ozodligi.Bu umumiy qoidalar korxonalar faoliyatini jamiyat nuqtai nazaridan,ularning manfaatlaridan kelib chiqib,samarali faoliyat yuritishini ta’minlashga yo‘naltirilgan.Albatta,korxonalar o‘z faoliyatini yuritishda,samaradorligini ta’minlash maqsadida tejamkorlikni, moliyaviy barqarorlikni va resurslar bilan ta’minlashga intilishlari zarur.Korxonani barpo etilishi o‘ziga xos tashkiliy bosqichlardan iborat bo‘ladi.Korxonani tuzilishi uni yaratish to‘g‘risida tug‘ilgan g‘oyani asoslashdan boshlanadi va quyidagi ketma-ketlikda keltirilgan ishlar bajariladi:
• 1.Korxonani tahsis etuvchilari aniqlanadi, ularni shartnomasi tuziladi;
• 2.Ishlab chiqaradigan mahsulot yoki xizmat turini belgilash;
• 3.Korxonaning moliyaviy resurslari manbalarini aniklash;
• 4.Korxonaning ustav va nizomini rasmiylashtirish;

5.Korxonani biznes-rejasini ishlab chiqish;

• 5.Korxonani biznes-rejasini ishlab chiqish;
• 6.Korxona muhri, shtampi va boshqa rekvizitlarini tayyorlash;
• 7.Korxonani soliq organidan ro‘yxatdan o‘tkazish;
• 8.Bankda hisob raqamini ochish,bank bilan shartnoma tuzish;
• 9.Korxonalar ajratmalar o‘tkazishi majbur bo‘lgan, respublikada mavjud maqsadli jamg‘armalarda hisobga qo‘yilishi;
• 10.Korxonani davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va ro‘yxatdan o‘tganlik to‘g‘risida hujjat olish.Bozor iqtisodiyotiga o‘tish sharoitida yangi shakl va turdagikorxonalarni tashkil qilish va ularni tez oyoqqa turib olishi uchun keng imkoniyatlar yaratildi.Buning uchun zaruriy xukuqiy asos ishlab chiqildi va joriy etildi.