Filosofiya uzb



Download 0,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/149
Sana30.12.2021
Hajmi0,97 Mb.
#197882
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   149
Bog'liq
2 5242298942464460709

Zardo`shtlik ta`limoti. Eramizdan avvalgi X asrdan eramizning  VII asrlarigacha bo`lgan davr 
mahsuli bo`lgan diniy-falsafiy ta`limotlardan biri zardo`shtlikdir. 
Bu  ta`limotga  Zardo`sht  asos  solgan    bo`lib,  Sharq  va  G`arbda  Zaratushtra,  Zaroastr  nomlari 
bilan  mashhurdir.  Manbalarga  ko`ra,  Zardo`sht,  eramizdan  avvalgi  VI  asrning  birinchi  yarmida 
yashagan. Lekin uning tarixiy eki afsonoviy shaxs ekanli xaqida aniq bir to`xtamga kelingan  yo`q. U 
o`zini payg`ambar deb e`lon qilgan. Lekin uning payg`ambarligi ilohiy  asosga ega. Ya`ni bu haqiqat 
ilohiy kitoblarda o`z tasdig`ini topmagan. 
Keyingi  yillarda  olib  borilgan  tadqiqotlar  shuni  ko`rsatmoqdaki,  bu  ta`limot  Vatanimiz 
xududida,  xususan,  Xorazm  zaminida  paydo  bo`lgan.  U  o`z  davrida  xalqni  ezgulik  va  adolat 
g`oyalariga  da`vat  etish,  haetbaxsh  an`analarni  shakllantirish,  dehkonchilik  va  shahar  madaniyatini 
rivojlantirishda  muhim  ahamiyatga  ega  bo`lgan,  uning  g`oyalari  bilan  bog`liq  qadriyatlar  bugungi 
kungacha yashab kelmoqda va xalqimiz turmush tarzining o`ziga xos xususiyatlarini belgilashda ulkan 
qimmat kasb etmoqda. 
Zardo`shtiylikning  bosh  kitobi  «Avesto»dir.  Unda  qadimgi  xalqlarning  dune  to`g`risidagi 
tasavvurlari,  o`ziga  xos  qadriyat  va  urf-odatlari  aks  etgan.  Unda  olamning  azaliy  qarama-qarshi 


 
 


kuchlari-yaxshilik va emonlik, erug`lik va zulmat,  issiqlik  va  sovuqliq,  haet  va  o`lim  borasidagi 
qarashlar  o`z  ifodasini  topgan.  «Avesto»da,  shuningdek,  tabiat  falsafasi,  tarix,  etika,  tibbietga  oid 
ma`lumotlar ham berilgan. 
Falsafa tarixida makedoniyalik Aleksandr (eski o`zbek tilida Iskandar deyilgan) istilosi va Grek-
Baqtriya  davri  falsafasi  ham  xalqimizning  taraqqiet  tarixida  muhim  o`rin  tutgan.  Manbalarda 
Aleksandr  qo`shini  mahalliy  xalqlarning  qattiq  qarshiligiga  uchragani,  u  «Avesto»ning  ko`pgina 
qismini  endirib  yuborgani  haqida  ma`lumotlar  bor.  Bugungi  kungacha  ham  ayirim  tarixchilar 
Aleksandr  «Avesto»ning  tilini  bilmagani,  uni  o`qiy  olmagani  sababli  bu  kitobning  qadr-qimmatini 
tushunmagan  va  uni  eqish  to`g`risida  ko`rsatma  bergan,  degan  fikrlarni  baen  etadilar.  Aslida  unday 
emas. Bu - tarixiy haqiqatni, garchand u kimlar uchundir achchiq va kimlar uchundir ibratli bo`lsa-da 
haspo`shlashga urinishdan boshqa narsa emas. Negaki, Aleksandr o`z zamonida fanlarning otasi nom 
olgan falsafani fan darajasiga ko`targan, buyuk donishmand sifatida etti iqlimda tan olingan Arastudan 
20  yil  mobaynida  muttasil  ta`lim  olgan  edi.  Binoborin,  Shoh  Filippning  o`g`li  Aleksandrni  savodsiz, 
kitobning qadrini tushunmaydigan bir kimsa deb ta`riflash tarix haqiqatiga to`g`ri kelmaydi. 

Download 0,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish