Filologik tadqiqotlar X

 
Mas‘ul muharrirlar:
I. Kazakov, filologiya fanlari nomzodi; 
I.Qurbanbayev, filologiya fanlari nomzodi; 
N.Kilichov, filologiya fanlari bo‗yicha falsafa 
doktori (PhD) 
Taqrizchilar:
O.Gayliyeva, filologiya fanlari doktori, dotsent; 
Sh.Abdullayev, filologiya fanlari nomzodi, dotsent 
 
 
 
 
 
 
Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universitetining 2021-yil may oyidagi ilmiy-
uslubiy kengashi tomonidan nashrga tavsiya etilgan. 

---

FILOLOGIK TADQIQOTLAR — X 
73 
Chunonchi, " 
Городок ‖ , ―массив" , " квартал
‖ kabi rus tili orqali kirib kelgan so‗zlar 
iste‘moldan chiqayapti, endi " 
shahriston " , " daha ‖ , ― mahalla
‖ kabi so‗z atamalarimiz 
maydonga chiqarmikin deb xursand bo'lgan edik, yo‗q, chuchvarani xom sanab qo‗yibmiz " siti " 
, " avenyu " bo‗lib ketdi bu yog‗i. Shuningdek og‗zaki nutqimizda keng qo‗llayotgan ruscha 
―
договор
‖ [14:258] ―
рапорт‖, ―харастиристика
‖ [14:639] ,‖
акт‖ , ―протокол‖ ,‖норма
‖ 
so‗zlarni biz ― 
договор -shartnoma" ,―рапорт-bildirish‖, ―характиристика- tavsiyanoma 
,tavsifnoma‖,‖акт-dalolatnoma‖, ―протокол-bayonnoma‖ ,‖норма-me‘yor‖
kabi o‗zining 
muqobili bilan ishlatsak maqsadga muvofiq bo‗ladi. 
Umuman, xorijiy davlatlar tajribasini inobatga olgan holda davlat tilini takomillashtirish 
yuzasidan quydagilarni taklif qilishimiz mumkin: 
1. Davlat tilini bilish davlat xizmatchilari, deputatlar, ommaviy va boshqa bir qator kasb 
egalari uchun davlat tilini bilish majburiyligini qonun bilan mustahkamlash hamda davlat 
xizmatchilarining davlat tilini bilish darajasi bo‗yicha imtihon qilish amaliyotini joriy etish. 
2. Davlat va xo‗jalik boshqaruvi organlari, mahalliy davlat hokimiyati organlari 
tomonidan normativ huquqiy hujjatlar loyihalarini tayyorlashda atamalarning o‗zbekcha 
muqobili turganda, boshqa tildagisini ishlatish ta‘qiqlanishini qat‘iy belgilab qo‗yish. 
3. Davlat hokimiyati va boshqaruv organlarida, korxonalar, muassasalar, tashkilotlar va 
jamoat birlashmalarida ish yuritish, hisob-kitob, statistika va moliya hujjatlarini davlat tilida 
yuritishni shart qilib, zaruriyatga qarab boshqa tillarga tarjima qilinishini belgilash. 
Adabiyotlar 
1. Zamirjon Butayev ―Ingilizcha – o‗zbekcha o‗zbekcha – Inglizcha lug‗at‖, 24000 so‗z o‗ninchi 
nashr . Toshkent – 2015. 
2. Akobirov S. Til va terminologiya –T., 1968 
3. Javlieva Janona. ―Terminologiya masalalari bo‗yicha ilmiy adabiyotlar tahlili‖ kitobidan May 
2020 
4. O‗zbekiston ―Adolat‖ Sotsial- Demokratik Partiyasi ―Adolat‖ ijtimoiy-siyosiy gazetasi . 2020-
yil 18- son.