Феноменал хотира: хотирани мустаҳкамлашнинг 70 усули / тузувчи ва нашрга тайёрловчи Суннат

мнемотех-
ник усулларини кўриб чиқамиз. Ҳозир эса 
кумулятив такрорлаш саналарни эслаб қо-
лишдан ташқари катта миқдордаги мате-
матик, физик, кимёвий формулаларни эслаб 
қолиш учун қўлланилиши мумкин.
Шунингдек, бу усулдан чет тилини ўр-
ганишда луғат захирасини тўлдириш учун 
(яъни сўзларни қисқа гаплар таркибида так-
рорлаш мақсадга мувофиқдир) фойдаланиш 
мумкин. Уни абитуриентлар имтиҳонларга 
тайёргарлик кўришда қўллашлари мумкин: 
йиғма жадваллар ёки материалнинг қисқача 
баёни тузилади. Олдингиларини 10–15 тадан 
якуний қисмларга бўлиб такрорлаш билан 
Такрорлашнинг
 
кумулятив 
усули 
материални бирин-
чи бор ўргангандан 
кейин 3 ёки 6 ойдан 
сўнг ўқигандан кўра 
камроқ 
вақт 
сарфлашни 
талаб қи-
лади. 

---

156
кунига 2-3 тадан қисқа якунни эслаб қола-
дилар.
Такрорлашлар кўп вақтни олаёт-
гандек туюлиши мумкин. Аслида эса 
улар вақтни тежайди. Чунки агар сиз 
унутмаган бўлсангиз, такрорлаш од-
дий ўқиш бўлиб, у жуда тез ўтади. 
Ҳар куни такрорлаш кўпчилик учун жуда 
малол келадиган иш. Аммо бунда кўп нарса 
нима ўрганилаётганига боғлиқдир. талаба-
ларнинг бир қисми такрорлашнинг қуйидаги 
ритмини қўллайдилар:
– Эрталабки маъруза, ундан сўнг конс-
пект ларни юзаки ўқиш;
– Шу оқшомнинг ўзида биринчи такрорлаш;
– Иккинчи такрорлаш 2-3 кундан кейин;
– Учинчи такрорлаш бир ҳафтадан сўнг;
– Тўртинчи такрорлаш 3-5 ҳафта ўтгач;
– Бешинчи такрорлаш 4-6 ойдан кейин.
такрорлашнинг ҳамма учун оптимал бўлган 
ритми мавжуд эмас. Ҳамма ўз ритмини ўзи бел-
гилайди. Ўз ритмини аниқлашга умумий қои-
да: ҳеч нарсани унутмаслик учун так рорлашни 
етарли даражада тез-тез қилиш лозим. Бироқ 
қувватни бекорга сарфламаслик учун уни ҳад-
дан зиёд тез ҳам қилмаслик керак.