Kinetik chiziqlar
Kinetik egrichiziqlar va ularni tuzish usullari (Kinetika, egri chiziq, tuzish, usul Kinetik tenglamalar asosida tuzilgan grafik bogianishga kinetikegrilar deyiladi. Kinetik egrilar turli xil boiadi. Masalan, moddaunumining vaqtga bogiiqligi 4 xil ko‘rinishga ega (VII. 1-rasm)..Differensial va integral kinetik tenglamalar (Differensial, integral, kinetik, tenglama).Reaksiyalar boshlang'ich moddalaming agregat holatiga qarabyoki ularning o'zaro eruvchanligiga asosan gomogen va geterogensistemalarda ketadiganlarga boiinadi. Ikkita faza chegarasida ketadigankimyoviy va fizikaviy jarayonlar muhim amaliy ahamiyatgaega. Rudalardan metallarning qaytarilishi, qattiq yoqilg'ining yonishi,bug'lanish va kondensatlanish, erish va kristallanish, adsorbilanishva absorbilanish, katalitik reaksiyalar, elektrod-elektroliteritmasi chegarasidagi elektrokimyoviy reaksiyalar va boshqa, ja rayonlargeterogen reaksiyalarga kiradi. Reaksiya davomida yangi faza hosil boisa, geterofazaviy reaksiya degan tushunchaham ishlatiladi. Hozirgi tasavvurlarga ko'ra geterogen jarayonlar uch guruhgaboiinadi: kinetik, diffuzion va oraliq sohalarda boruvchi reaksiyalar U quyidagi asosiy bosqichlardan iborat:- reagentni eritmadan qattiq jism sirtiga yetkazish;- qattiq jism sirtida kimyoviy reaksiyaning sodir bo'lishi;- reaksiya mahsulotlarini sirtdan eritma ichiga olib o'tish. Reaksiya tezligi boshlang'ich moddalaming muhitga kirish tezligidan katta bo'lsa, reaksiya diffuzion sohada borayotgan boiadi.Bunday jarayonlarda fazalararo chegaraga moddaning yetkazib berilishikonveksiya va diffuziya hisobiga amalga oshadi. Muhitning to'liq siljishi konveksiya deyiladi. U eritmaning hajmi bo'yicha turl zichlik boigardigi tufayli paydo bo'ladi. Geterogen reaksiyalarda ko'pincha yuqori g'ovaklik tufaylikatta solishtinna sirtga ega qattiq jismlar qatnashadi
|
Kolraush qonuni - ionlar harakatining bir-biriga bogʻliq emaslik yoki elektrolitlar eritmasi elektr oʻtkazuvchanligining cheksiz suyultirilgandagi additivlik qonuni. 1879-yilda nemis fizigi F. Kolraush tomonidan tajriba natijalari asosida tasdiqlangan. Kolraush qonuniga muvofiq cheksiz suyultirilgan elektrolitlar eritmasining ekvivalent (molyar) elektr oʻtkazuvchanligi (XJ kationlar va anionlar harakatchanligi tufayli sodir boʻladigan elektr oʻtkazuvchanliklar (Xk va A.a) yigʻindisidan iborat, yaʼni: X^=Xk+Xa tegishli ionning cheksiz suyultirilgandagi elektr oʻtkazuvchanligi boʻlib, eritmadagi kationlar va anionlar harakatchanligining (/k va /d) yigʻindisiga mos keladi (Xj=lA+lK). Kolraush qonuni fa-qat oʻta suyultirilgan eritmalarga xosdir. Yaʼni elektrolitlar eritmasi maʼlum darajada suyultirilgandan soʻng undagi ionlar bir-biridan shu darajada uzoqlashadiki, ular bir-biriga toʻsqinlik qilmay harakatlana oladi. Eritmaning konsentratsiyasi ortishi bilan ionlararo tortish kuchayadi, ionlarning solvatlanish darajasi oʻzgaradi, elektrolitning ionlash darajasi ham oʻzgaradi. Natijada ionlarning harakatchanligi susayadi, binobarin ekvivalent elektr oʻtkazuvchanlik pasayadi
|
Do'stlaringiz bilan baham: |