Farobiynnig inson va jamiyat, ularning o`zaro ta`siri, davlat, siyosat, urush va tmnchlik kabi masalalariga bag`ishlangan asarlari sirasiga «Fozil odamlar shaxri» haqida kitob «Baxt saodatga erishish» haqida risola, «Fuqarolik siyosati»

G’azzoliy qur’on va sunnatning intelektual va ma’naviy dunyosida yashagan. U o’z hissalari bilan din olimlari jamiyatini boyitdi. G’azzoliydagi ilmning turli sohalarini birlashtirishdagi qobiliyati faqatgina uning shaxsiy hunarining emas, ayni paytda bir faylasuf va olim sifatida ulg’ayishiga imkon bergan intelektual-ma’naviy iqlimning ham ta’siridir.

• G’azzoliy qur’on va sunnatning intelektual va ma’naviy dunyosida yashagan. U o’z hissalari bilan din olimlari jamiyatini boyitdi. G’azzoliydagi ilmning turli sohalarini birlashtirishdagi qobiliyati faqatgina uning shaxsiy hunarining emas, ayni paytda bir faylasuf va olim sifatida ulg’ayishiga imkon bergan intelektual-ma’naviy iqlimning ham ta’siridir.
• G’azzoliy ilmni eng ustun fazilat deb hisoblaydi. U ilmga ega bo’lganlar katta hurmat ko’rgan madaniy muhitda yetishgan. Shubhasiz, bu holat qur’onning ilmga bergan ahamiyatidan kelib chiqadi.

Qur’onda ilm kalimasi 750dan ortiq joyda zikr etilgan. Ilm ma’lumotdan tashqari, yana ham keng va asosli tushunchaga yo’naltiradi. U ham bo’lsa, oqil insonlardan mag’zini chaqishi talab qilingan “ishorat” (oyat) sifatida xizmat qiladi, faqatgina insonning dunyoni anglash ongini kengaytirishini maqsad qilmaydi, ayni paytda unga ahloqiy mas’uliyat va bir ma’naviy tuyg’u emlaydi. Haqiqiy ilmgina insonni komillikka yetaklaydi, chunki ilm har bir borliqning manbaiga eltuvchi yo’ldir.

Imom G’azzoli, haqiqiy bilim va unga ega bo’lishning ahamiyatiga “Miyar Al Ilim” nomli asarida keng o’rin ajratgan. Allohga insonga ado etgan aqlga to’g’ri va notog’ri narsalarni anglab yetishi uchun minnatdorchilik bildiradi. Ma’lumotsizlik va tahminlarga tayangan bilimni lanatlaydi. Shogirdlariga bilimning asosini o’rnagishni maslahat qiladi. Lekin aqlini, Tangining insonlarga baxsh etgan eng buyuk armog’an bo’lganini aytishiga qaramay, Imom G’azzoli ratsional bir shaxsiyat emas.

Haqiqiy ilimga ega bo’lish mashshaqatli bir ishdir, buning uchun fidokorlik va sadoqat kerak. Faqa bu yo’l bilan inson ma’lumotdan bilimga, bilimdan donishmalikka va donishmalikdan monaviy kamolotga erishishi mumkin. Hozirgi davrda hammaning ko’p narsa bilganini aytgan bir davrda buni zikr etish alohida ahamiyatga ega.