Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

Jigar kasalliklarida qo`llaniladigan dorivor o`simliklar 
Arpabodiyon    -  a`zolardagi    chiqindilarni        chiqarishda    hazm    sistemasi  
a`zolari    kasalliklarida    keng    qo`llaniladi.    Arpabodiyon  mevasining    qaynatmasi  
qorin  dam  bo`lganda , mizoj  sustlashganda yelni  haydovchi  sifatida  ishlatiladi. 
Za`faron  -  jigarni    quvvatlovchi,  o`t  haydovchi,  xushbo’y    va    noyob  dorivor  
sifatida  ishlatiladi. 
Sachratqi - o`simligi  ildizining  qaynatmasi    ishtaha  ochuvchi,  ovqat  hazm  
qilishini    yaxshilovchi    ta`sir    ko`rsatadi.  Sachratqi    va    moychechak    gullari  
aralashmasidan  tayyorlangan    qaynatma    jigar    ,  taloq,  buyrak    va    me`da  
kasalliklarida  o`t haydovchi, siydik  haydovchi  sifatida  qo`llanilib  kelinmoqda. 
Do`lananing  mevasi  guli  va  bargi  ishlatiladi.  Mevasidan  tayyorlangan  ekstrakt 
va  damlamalar  jigar  ,  o`t  -tosh    kasalliklarida,  yurak  faoliyatining  funksional 
buzilishlarida davolash maqsadida ishlatiladi . 
Limono`t  -  ko`p  yillik  yovvoyi  o`simlik.  Tarkibida  vitamin-  C,  0,33  %  gacha 
efir  moyi,  0,55  %  gacha  flavonoidlar,  organik  kislotalar,  qand,  16,56  %  gacha 
oshlovchi  va  boshqa  moddalar  bor.  Limono`t  bargi  damlamasi  jigar,  oshqozon, 
yurak  kasalliklarida,  kamqon  kasalliklarida,  tomir  tortishganda  va  boshqa  hollarda 
og’riq qoldiruvchi hamda surgi dori sifatida ishlatiladi  
Sabzi  -  Vitaminlarga  boy,  jigarda  uglevod  almashinuvini  va  ovqat  hazm 
bo`lishini  yaxshilaydi  yurak  qon  tomirlar  faoliyatida  nuqsonlar  bo`lganda  tomir 
devorlarini  kengaytiruvchi,  tinchlantiruvchi  omillar  sifatida  ta`sir  ko’rsatadi.  Yurak 
atrofida, to’sh orqasida hosil bo`ladigan og’riq xurujlaridan holi qiladi. 

---

322 
 
Olmaning tarkibida qand moddasi, turli xil kislotalar, C, B vitaminlar, organizm 
uchun  zarur  bo`lgan  tuzlar  ham  bor.  Yurak  va  jigar  kasalliklarida  kamqonlik  va 
bundan tashqari oshqozon ichak yo`lini yallig’lanishida ham ishlatiladi  
Sarsabil  -  Lolagulllar  oilasiga  mansub  ko`p  yillik  o`simlik.  O`simlikning 
ildizlari,  poyasi,  mevasidan  foydalaniladi.  U  qimmatli  sabzavot  mahsuloti  sifatida 
ham  foydalaniladi.  Uning  tarkibida  organizm  uchun  nihoyatda  zarur  bo`lgan  lizin 
moddasi,  A  vitamin,  B1,  B2,B6,C,  PP  vitaminlari  bor.  Qon  bosimini  pasaytiradi, 
yurak va jigar faoliyatini uyg’unlashtiradi, periferik qon tomirlarini kengaytiradi 
O`rik  -  Xalq  tabobatida  yurak,  jigar,  xafaqon,  oshqozon-  ichak  kasalliklarida 
ishlatiladi. Uning tarkibida kaliy, vitaminlar, mikro va makro elementlarga boy.  
Zira  -  Soyabonguldoshlar  oilasiga  mansub  ko`p  yillik  xushbo’y  o`simlik. 
Tarkibida  ko`p  miqdorda    efir  moylari  bor.  Ziraning  suvi  bilan  yuz  yuvilsa  tiniq 
bo`ladi.  Shuningdek  zira  qon  to`xtatuvchi,  jigar  va  yurak  kasalliklarida  qon 
aylanishini  yaxshilovchi,  ateroskleroz  kasalligida  xolesterin  almashinuvini 
yaxshilovchi  ta`sir  ko`rsatadi.  Uning  yovvoyisi  buyraklardagi  toshni  maydalaydi. 
Ichak og’riqlarida, qorin dam bo`lishida ham foyda qiladi 
Chakanda  -  Jiydaguldoshlar  oilasiga  mansub  butasimon  o`simlik.  Chakanda 
mevalari va undan olinadigan moy xalq tabobati hamda ilmiy medisina amaliyotida 
qo`llaniladi. Chakanda mevasi tarkibida 8 % moy, 10,5 % gliserinlar, 10,4 % steorin 
kislotasi,  B1,C,  B2,  E  vitaminlari,  folat  kislota  bor.  Chakanda  mevasidan  ajratib 
olingan  moy  va  sharbatlar  jigar,  yurak  -  qon  tomir,  revmatizm  kasalliklarida 
qo`llaniladi