Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova



Download 3,05 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/301
Sana20.09.2021
Hajmi3,05 Mb.
#180093
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   301
Bog'liq
ibn sino talimoti

FOYDALI ISH 
BAJARUVCHI  
A`ZOLAR 
RAIS A`ZOLAR 
MUTLOQ ISH 
BAJARUVCHI  
A`ZOLAR 
O`pka 
Yurak 
  Arteriya qon tomirlar 
Jigar va boshqa  
oziqlantirish va 
 ruhni saqlash 
 a`zolari 
Bosh miya 
Nerv tolalari 
Me`da ingichka 
 ichaklar masoriqo  
Jigar 
Jigardan chiquvchi  
vena qon tomirlari 
XIZMAT QILUVCHI 
A’ZOLAR 
FOYDALI ISH 
BAJARUVCHILAR. 
Tayyorlash ishlarini 
bajaruvchi 
 (foydali ish) 
MULOQOT ISHI 
BAJARUVCHILARI 
o’tkazish xizmatini 
bajarish. 
(muloqot ishi) 


53 
 
qon tomirlari 
Yurak, bosh miya, 
 jigar, buyraklar 
Moyaklar 
Nasl o`tuvchi  
tomirlar va  
erlik olati 
 
Birinchi  rais  a`zo  yurak  hayotiy  quvvat  manbaidir.  Yurakka  o`pka  xizmat 
qiluvchi  a`zo bo`lib, qonni  kislorodga  to`yintirib beradi  va  qondagi  xiltlarning  latif 
va  bug’  qismidan  yurakda  ruh  hosil  bo`ladi.  Yurak  hosil  bo`lgan  ruhni  arteriya 
tomirlari  orqali  butun  tanaga  tarqatadi,  ya`ni  arteriya  tomirlari  rais  a`zo  yurakdan 
keyingi o`tkazish xizmatini o`tab, mutloq ish bajaradi.   
    Ikkinchi Rais a`zo bosh miya nafsoniy, his-harakat quvvatlarni ishga solishi 
uchun  oziq-ovqatni  jigardan  va  boshqa  oziqlantiruvchi  a`zolardan;  me`da,  ichak  va 
taloqdan,  ruhni  esa  yurakdan  oladi.  Demak,  bosh  miyaning  tayyorlov  ya`ni  foydali 
ish  bajaruvchi  xizmat  qiluvchi  a`zolari  jigar,  me`da,  taloq  va  yurak  bo`lib 
hisoblanadi.  Sifatli  ruh  va  ozuqa  moddasini  olgan  bosh  miya  nafsoniy  quvvatning 
sifatli  his-harakatini  bajaradi.  Bu  vazifani  o`tkazish  a`zosi  nerv  tolalari  orqali 
bajaradi. Uning mutloq ish bajaruvchi a`zosi nerv tolalari bo`lib hisoblanadi.  
   Uchinchi Rais a`zo jigar shaxsni sog’lom saqlash uchun ozuqa moddasi unga 
tayyorlovchi  a`zolar    oshqozon  va  ichaklardan  masoriqo  tomirlari  orqali  oladi, 
demak,  jigarning  foydali  ish  bajaruvchi  a`zolari  oshqozon  va  ingichka  ichaklar 
bo`lib  hisoblanadi. Olgan ozuqa moddasi xilusni jigardagi oziqlantiruvchi quvvatlar 
orqali  hazmi  tugal  bajariladi  va  xilusdan  xiltlar  hosil  bo`lib,  vena  tomirlari  orqali 
o`tkazilib  butun  tana  a`zolari  bo`ylab  tarqaladi  va  tana  oziqlanadi.  Demak,  jigarni 
o`tkazuvchi  ya`ni  foydali  ish  bajaruvchi  a`zosi  jigardan  chiquvchi  vena  qon 
tomirlaridir.  


54 
 
   To`rtinchi  Rais  a`zo  moyaklar.  Moyaklarni  rais  a`zo  turkumiga  kiritishdan 
maqsad    turni  saqlashdan  iborat  bo`lib,  moyaklar  inson  naslini  doimiyligini 
ta`minlovchi a`zodir. Shuning uchun uni rais a`zolar turkumiga qo`shamiz.  
      Moyaklarda  maniyni  hosil  bo`lishi  jigardagi  hosil  bo`lgan  ozuqani  sifatiga, 
yurakda  shakllangan  hayotiy  ruhni  sifati  va  miqdori,  bosh  miyadagi  shakllangan 
nafsoniy ruh va quvvatlarning sifatlariga bog’liq bo`lib, bu uchala rais a`zo va ikkala 
buyrak  tayyorlash  ishini  bajaradi.  Ya`ni  bu  to`rttala  a`zo  moyaklarda  maniy  hosil 
bo`lishida  moddiy  manbalar  vazifasini  o`tovchi  foydali  ish  bajaruvchi,  xizmat 
qiluvchi a`zo bo`ladi.  
    Moyaklarda  hosil  bo`lgan  maniyni  o`tkazuvchi,  ya`ni  foydali  ish  bajaruvchi 
a`zosi,  moyaklardan  zakarga  keluvchi  yo`llar  va  zakardagi  siydik  o`tuvchi  kanal 
hisoblanadi.  Chunki  jinsiy  aloqa  qilganda  maniyni,  ayollar  jinsiy  a`zosi  orqali 
bachadon og’ziga yetkazuvchi a`zo, yuqorida zikr qilingan a`zolar hisoblanadi.  

Download 3,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   301




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish