Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova


O`pkaning mizojlari, ularni aniqlash yo`llari va ularning belgilari



Download 3,05 Mb.
Pdf ko'rish
bet211/301
Sana20.09.2021
Hajmi3,05 Mb.
#180093
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   301
Bog'liq
ibn sino talimoti

O`pkaning mizojlari, ularni aniqlash yo`llari va ularning belgilari 
        O`pka  mizojining  issiq  ekaniga  ko`krakning  kengligi,  nafasning  kattaligi, 
ba`zan  nafas  ikki  hissa  bo`ladi  -  katta  nafas  chiqarish,  tovushning  qattiq  va 
yo`g’onligi, sovuq havoning kam zarar qilishi va issiq havoning ko`p zarar qilishi, 
shuningdek ko`pincha biror narsa ichmasdanoq mayin sovuq shamoldan bosiladigan 
tashnalik  belgi  bo`ladi.  Issiq  mizoj  bilan  birga  ko`pincha  alanga  va  yo`tal  ham 
bo`ladi. 
        O`pka mizojining sovuq ekaniga ko`krakning kichikligi va torligi, tovush va 
nafasning  siqiqligi  va  har  ikkalasining  ingichkaligi,  har  bir  sovuq  narsa  bilan 
zararlanish  va  o`pkada  balg’amning  ko`p  paydo  bo`lishi  dalolat  qiladi.  Sovuq 
mizojda  ko`pincha  nafas  ikki  hissa  bo`ladi.  Shuningdek  hansirash  va  yo`tal  ham 
paydo bo`ladi.   
          Ho’l  mizojga  chiqindilarning  ko`pligi,  tovushning  xirillashi,  umuman 
xirillash,  ayniqsa  modda  bo`lib,  modda  yuqoriga  intilsa,  shunday  bo`ladi,  gavda 
kuchsiz bo`lmasa ham baland ovoz chiqara olmaslik belgi bo`ladi. 
         Quruq  mizojga  chiqindilarning  kamligi,  tovushning  dag’alligi  va  uning 
turnalar  tovushiga  o`xshashligi  dalolat  qiladi.  Ba`zan  moddaning  kuchli 
quyuqlashuvi  sababli  hansirash  paydo  bo`ladi.  Shu    mizojlarning  har  biri  o`pkada 
goho tabiiy bo`ladi, goho keyin paydo  bo`ladi va ular yuqorida aytilgan belgilarning 
ba`zisida  birgalashadi,  ba`zisida  esa  ajrashadi.  Ularning  birgalashadigan  belgilari 
yuqorida 
ko`rsatilgan 
belgilardir. 
Lekin 
keyinda 
aytiladigan 
belgilarida 
birgalashmaydi.  Ikkalasining  ajrashadigan  belgilari  ikkita:  biri  mizoj  tabiiy  bo`lsa, 
belgisi ham tabiiy ravishda voqe` bo`ladi. Mizoj keyin paydo bo`lgan bo`lsa, belgisi 


250 
 
ham g’ayritabiiy bo`lib yuz beradi. Lekin, belgi ko`krakning kattaligi yoki kichikligi 
kabi faqatgina tabiiy bo`ladigan jinsdan bo`lsa, u, tabiiy mizojga belgi bo`ladi. 
         Bilginki,  issiq,  sovuq,  katta-kichik,  oson-qiyin,  badbo`y  -  xushbo`y  va 
bulardan  boshqa  xil  nafas  ko`krak  va  o`pka  ahvolini  ko`rsatadigan  belgilarning 
aniqrog’i  va  xosrog’i  hisoblanadi.  Tovush  ham  shunga  o`xshash,  masalan,  zarar 
mushaklarda  bo`lsa,  bo`g’ilgan  tovush  zararning  yoyiluvchi  mushakda  ekanligiga, 
xirillagan  tovush  esa,  zararning  yig’iluvchi  mushakda  ekanligiga  belgi  bo`ladi. 
Yo`tal,  tupuk  tashlash,  tomir  urishi  ham  ko`krak  va  o`pka  ahvoliga  eng  xos  belgi 
bo`ladi.  
        O`pka yurakka qo`shnidir va yurakning ahvolidan o`pkaga olinadigan dalil - 
eng  kuchli  dalil  bo`ladi.  Tomir    urishi  o`pka  nayi      shaxobchalarining  yonveridagi 
joyning  ahvoliga  eng  kuchli  belgi  bo`lsa,  yo`tal  kekirdak  yonverining  va  et 
qismining  ahvoliga  eng  kuchli  dalil  bo`ladi.  O`pkaning  og’ir  sezilishi  moddaning 
o`pkada  ekanligiga,  achishish  va  sanchish  sezilishi  esa,  moddaning  pardalarda  va 
mushaklarda ekaniga xos dalildir. Balg’am tuflash yengil yo`tal bilan bo`lsa, modda 
o`pka  nayinig  eng  yuqorisida  va  uning  yaqinida  bo`ladi.  Balg’am  tashlash  kuchli 
yo`tal  bilan  bo`lsa,  modda  uzoq  va  chuqurlikda  joylashgan  bo`ladi.  Goho  ko`krak 
a`zolarining  kasalliklariga  uzoq  a`zolardagi  belgilar  ham  dalil  bo`ladi.  Masalan, 
ko`krak-qorin  to`sig’ining  shishlarida  bosh  aylanadi,  o`pka  shishlarida  yuz  qizil 
bo`ladi. 

Download 3,05 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   301




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish