Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

Inson mizojining ko`rinishlari. 
Inson mizoji 9 xil bo`lib, shulardan 4 tasi oddiy mizoj , 4 tasi murakkab mizoj va 
1 tasi mo`tadil mizojdir. 
Oddiy mizojlar: Murakkab mizojlar: 
-issiqlik -issiq-quruq 
-sovuqlik -sovuq-quruq 
- quruqlik -issiq-ho`l 
-ho`llik -sovuq-ho`l 
Mo’tadil mizoj - bu unsurlar miqdorining eng keragicha to`g’ri nisbatda 
taqsimlanishidir. 
Mo’tadillik quyidagilarga xos: 
-insonga xos 
-yoshga xos 
-iqlimga xos 
-millatga xos 
-a`zoga xos 
-har bir mo`tadil a`zoga xos
 

---

31 
Inson mizojini aniqlashda qo`llaniladigan dalil va belgilar haqida
.
Inson mizojini aniqlashda qo`llaniladigan dalil va belgilar Ibn Sino ta`biri bilan 
aytganda, Jolinus yozib qoldirgan 10 ta dalil asosida olib boriladi.
1.Laqms-paypaslab ko`rib, xulosalash.
Agar laqms qilib ko`rganda bemorning 
tanasi issiq sezilsa - mizoj issiq, agar sovuq sezilsa, mizoj sovuq bo`ladi, basharti 
bemorning tana harorati mo`tadil va yashab turgan muhitini ob-havosi ham mo`tadil 
bo`lib, u bemor hakim tomonidan uzoq vaqt davomida kuzatilsa yanada ko`proq 
ma`lumotga ega bo`ladi. Agar bemor tanasi tabiiydan ko`proq sovuqroq, issiq yoki 
yumshoq, yoki dag’al bo`lsa, demak bu bemorning mizoji mo`tadil emas. Ba`zida 
qo’l barmoqlaridagi tirnoqlarning ko`rinishi holatini baholab inson mizojini aniqlash
mumkin. Issiq mizojli kishilarda tirnoq tabiati bilan juda yumshoq va o’ta ho’ldek 
tuyuladi. Sovuq mizojli kishilarda esa aksincha, qattiq va quruq tuyuladi.
 
2. Inson tanasidagi go`sht va yog’dan olingan dalil va belgilar:
Gavdasi 
baquvvat, chiniqqan kishi mizoji issiq - ho`l, gavdasi baquvvatga o`xshash (xom 
semiz), lekin chiniqmagan kishi mizoji issiq -quruq, ozg’in, chiniqqan kishi mizoji 
sovuq-ho`l, keksa yoshdagi inson mizoji esa sovuq- quruq bo`ladi 3.Sochlardan 
olinadigan dalil va belgilar.
Agar mizoj issiq quruq bo`lsa, sochlarning o`sishi juda tezlashib ular qalin va 
dag’al bo`ladi. Sochlarning silliqligi agar u qalin bo`lsa issiq ho`l, agar soch 
ingichka va siyrak bo`lsa sovuq quruq mizojli bo`ladi, agar umuman soch o`smasa 
yoki juda siyrak bo`lsa sovuq ho’l mizojlikdan dalolat beradi.