Farmon Ergashovich Nurboeyv, Shahlo Shavkatovna Tillоeva, Dilbar Baxriddinovna Raxmatova

 
Sovuq xafaqonni davolash 
Balg’am moddali ho’l xafaqonga qarshi xoh u yurak tomonida bo’lsin, xoh 
me`da tomonida bo’lsin, ishlatib sinalgan xab dorining tarkibi: daraxt po’kagidan 
yarim dirham Abu Jahl tarvuzining etidan 1 danak, turbo’tdan 1 dirham, mukldan 1 

---

289 
danak, mugik va za`faronning har biridan 1 tasuj, hind udidan 1 danak, hind tuzidan 
4 \1 dirham olinadi. Shu tarkib 1 marta ichish miqdoridir. Savdodan bo`lgan 
xafaqonda sinalgan dorining tarkibi: qora xalila va kobil xalilasining har biridan 1 
dirham, yarim dirham devpechak, 4\1 dirham arman toshi, 3 dirham achchiq mushk 
toshi dorisi olib shu tarkibni ivita oladigan miqdordagi rayhon sharobi bilan qo’shib 
ichiriladi. Ba`zan 1 misqol vaznda iyoraj fikroni 1 danak vaznidagi devpechak bilan 
qo’shib ancha vaqtgacha uzmay sikanjubin bilan iste`mol ettirib turiladi. 
Yurak mizojini almashtiruvchi dorilarga taryok, mitridat, shirin va achchiq 
mushk dorisi, qaysar va shaliso dorisi, ud va anbar juvorishni ko`ngilni xursand 
qiluvchi (katta) dorilar "najot ma`juni" va mushk kulchalari misol bo`ladi. Sovuqlik 
kuchaysa ankarbiyo kabi dori ichishga to’gri keladi. Goho sovuq xafaqonda 
kaftargondi 1 no’xat miqdorini govzabon ivitilgan 30 misqol tilo sharobi bilan 
iste`mol qilish ham foyda qiladi. No’xat suvi, kaftar bolasi, chumchuq 
to’rg’aylarining go’shtlari bilan ovqatlantiriladi. Boshqa murakkab dorilardan biri: 
govzabondan 1 dirham, yovvoyi zanjabil va dorunakning har biridan 1 dirham 
olinadi. Shu tarkibdan ichish oyning avvali, o’ratasi va oxiri 1 dirhamdir, uni rayhon 
sharobiga solib ichish kerak. 
Mavzu savollari 
1.Yurak xastaliklari tasnifi
2.Yurak axvolini bildiradigan dalillar. 
3.Yurakning tabiiy mizoj belgilari 
4. Yurakning buzilgan mizoj belgilari haqida tushincha berish 
5.Xafaqon kasalligi kelib chiqish sabablari