zaruriy sharti — buyurtm achi bctiyorida m ahsulotning belgilangan
talablarga muvofiqligini bilvosita yoki bevosita tasdiqlovchi barcha
hujjatlaming b o ‘lishidir. Agar m azkur shart bajarilmasa, sertifikat
lashtirish idorasi buyurtmachiga mahsulotni boshqa sxema bo‘yicha
sertifikatlashtirishni taklif etadi.
«Bir tu rd ag i m ah su lo tlam i m ajburiy sertifik atlash tirish
qoidalari»ning VI bandiga muvofiq ( « 0 ‘zstandart»
agentligi
to m o n id a n 2005-yil 7 -se n tab rd a № 3 4 0 -so n li b u y ru q b ilan
tasdiqlangan) 0 ‘zbekiston Respublikasida farmatsevtik m ahsulot-
larga faqat 3-, 4- va 7- sxemalar qoMlanilishi mum kin.
0 ‘zbekiston Respublikasida dori vositalarini sertifikatlashtirish
asosan m ahsulot partiyalarini sertifikatlashtirish yo‘li bilan amalga
o sh irila d i (7 -s x e m a ), bu R esp u b lik a d a s o tila y o tg a n d o ri
vositalarining asosiy qismi yaqin va uzoq xorij m am lakatlardan
import qilinishi bilan bog‘liqdir.
Farm atsevtik bozorining ko‘p qismini egallagan mahalliy va
xorijiy farmatsevtik korxonalar uchun ishlab chiqarish holatining
nazoratini o ‘z ichiga olgan sxem aning q o ‘llanishi m aqsadga
muvofiqdir (3-, 4-sxem alar). Bunda
korxonaga seriyali ishlab
chiqarish uchun muvofiqlik sertifikati taqdim etiladi va korxona
o ‘z m ahsulotining seriyaviy nazoratidan ozod etadi. Sertifikat uch
yil m uddatga b erilad i, m ahsulotga m uvofiqlik belgisi bilan
yorliqlanishi m um kin. Bunda ishlab
chiqarishning sifat nazorat
tizimi mavjudligi yoki «Sifatli ishlab chiqarish amaliyoti» (G M P )
talablariga muvofiqligi asosiy shart bo ‘lib hisoblanadi.
H ar b ir m uayyan h o la td a q o ‘llanishi m u m k in boMgan
sertifik atlash tirish sxem asi sertifikatsiya idorasi to m o n id a n
buyurtm achining taklifi, keltirilgan m ahsulotlam ing hajm i va
keltirilish m uddati,
sinov usullari, m azkur m ahsulotni ishlab
chiqarish va iste’molining o ‘ziga xos taraflarini hisobga olgan holda
belgilanadi.
Buyurtmachi muvofiqlik sertifikati boMgan va muvofiqlik belgisi
bilan yorliqlangan mahsulotni reklama qilish huquqiga ega. Majburiy
sertifikatlashtirishdan o ‘tishi lozim boMgan, am m o sertifikatga ega
boMmagan mahsulotni reklama qilish ruxsat etilmaydi.
142
7.7. DORI VOSITALARINI QALBAKILASHTIRISH
MUAMMOLARI
Farmatsevtika bozorida iste’molchilar huquqini himoyalash-
ning asosiy tam oyili dori vositalarining
sifati va bezararligini
ta ’minlashdir.
0 ‘zbekiston Respublikasining 1996-yil 26-aprelda chiqarilgan
«Iste’m olchilarning huquqlarini him oya qilish to ‘g‘risida»gi
qonuniga asosan xarid qilinayotgan tovarlaming sifati va bezararligini
ta ’minlanib berilishi — iste’m olchilam ing asosiy huquqi bo‘lib
hisoblanadi.
Dori vositalarining sifatini ta’minlash — muhim tibbiy-ijtimoiy
va iqtisodiy m uam m o b o ‘lib, dori vositalarini yaratilishidan to
b evosita iste ’m o lch ig a yetib b o rish ig ach a b o ‘lgan ham m a
bosqichlarda turli om illar majmuini hisobga olishni talab qiladi.
Turli muassasalar — ishlab chiqaruvchi korxonalar,
davolash-
profilaktika muassa-salari, dori vositalari bilan ulgurji va chakana
savdo qiluvchi tashkilotlar dori vositalari sifatini ta ’minlashga o ‘z
hissalarini qo'shadilar. Dori vositalarini bozorga chiqarishda asosiy
ko‘rsat-kichlarbo‘lib, ular sifatli, samarali va bezarar bo‘lishi kerak.
Bozor m unosabatlari sharoitida dori vositalarining sifatini
nazorat qilish davlat tom onidan tartibga solinishi zarur b o ‘lib, bu
dori vositalarining sifatini baholashda yagona davlat siyosati
ta ’minlanishi va iste’m olchilam ing huquq-m anfaatlarini
himoya
qilish maqsadida amalga oshiriladi.
Ko‘pchilik m am lakatlarda dori vositalarining sifati bevosita
davlat organlari tom onidan nazorat qilinadi. Oxirgi yillarda dori
vositalarining sifatini kafolatlashga qaratilgan bir qancha zarur chora
tadbirlar ishlab chiqilmoqda. Resurslami bir tizimga keltirish va
hamkorlikdagi harakatlar dori vositalarining sifatini ta ’minlashning
samarali konsepsiyasini shakllantirishga imkoniyat yaratadi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
