Farmatsevtik yordam fanidan

DM farmakologik xususiyatlariga ovqatning ta’sir qilish yo‘llari 
- 
xazm qilish tizimidan DM larning so‘rilishiga ta’siri 
- DM biomosligiga ta’siri (ichak devorlarida presistem metabolizm) 
- DM larining antogonizmi va senergizmiga ta’siri 
- preparatning organizmdan chiqib ketishi tezligiga ta’siri 
Ovqat tarkibidagi moddalar va DM o‘rtasida (sut maxsulotlari, tanin va boshqalar) 
- DM ning ovqat tarkibi bilan kimyoviy va fizikaviy o‘zaro ta’sirlashuvi 
(DMning ovqat qoldiqlarida adsorbsiyalanishi, DM sining ovqat qoldiqlari ichiga kirib qolishi, 
DM ning shilliqlar bilan qoplanishi va b.) 
-oshqozon rN muxitining o‘zgarishi (penitsillin va adrenalin misolida) 
-ichak mikroflorasi ta’sirida DM metabolizmining o‘zgarishlari kabilar va bulardan tashqari 
oshqozonning to‘yinish darajasi, DM sininig fizik-kimyoviy xususiyatlari, sekretinlar tarkibi va 
qovushqoqligi, DM larning kompleks, xelat birikmalar, ionlar xosil qilish qobiliyatlari, DM va 
ovqat maxsulotlarining shilliq qavatlarga shikastlovchi ta’sirlari ham muxim axamiyatga ega. DM 
va ovqatning o‘zaro ta’sirlashuvida dori shakli xam axamiyatga ega. Dorilar bilan davolashda 
preparatning davolovchi ta’siridan maksimal foydalana bilish, nojo‘ya ta’sirlarini imkon qadar
kamaytirish, DM ta’sirini uzaytirish, ta’sir qiluvchi ingredientning so‘rilishini kuchaytirish yoki 
kamaytirish, allergik xolatlarni kamaytirish, ingredientning yoqimsiz fizik-kimyoviy ta’sirlarini 
(xid, rang, ta’m) yo‘qotishga e’tibor berish kerak.
Suyuk dori shakllari ovqatlar bilan kamrok o‘zaro munosabatda bo‘ladi, ya’ni ular bemalol 
oshqozondan ichakka o‘tadi. Qattiq dori shakllari ovqat bilan birgalikda qabul qilinganda oshqozon 
bo‘shlig‘ida ancha vaqt saqlanib qolishi va natijada ta’sirlovchi moddaning so‘rilishi buziladi. 
Mikrogranullalar asosida ajratib olingan va qobiq bilan o‘ralgan dori shakllariga xam ovqatning 
unchalik ta’siri yo‘k. Ichakda eruvchan qobiq bilan o‘ralgan tabletkalarni ovqat bilan birga berib 

---

11 
bo‘lmaydi. CHunki ovqat ularning oshqozonda uzoq qolib ketishiga olib keladi, so‘rilishiga 
qarshilik ko‘rsatadi. Bundan tashqari bu dori shakllarini ishqorli ovqatlar (suyukliklar) bilan qabul 
qilish natijasida qobiqlarning erib ketishi va oshqozonda ta’sir etuvchi moddaning parchalanishi 
kuzatiladi.
2.