Farmakologiya

26-rasm.  Kofeinning yurakka bevosita ta’siri:
1—baqaning ajratib olingan yuragiga kofeinning (1:100),
2—kofein benzoatning (1:300) ta’siri .
1
2

---

187
skelet, mushaklarning qon tomirlarini kengaytiradi. Miya qon
tomirlarining kofein ta’sirida o‘zgarishi aniq sezilmaydi. Lekin
ko‘pchilikning fikricha, ular sezilarli darajada qisqaradi. Kofein-
ning bosh og‘rig‘ida qo‘llanilishi uning ta’sirida miyaning ichki
bosimi pasayib, miya to‘qimasining shishishi kamayishiga
bog‘liq bo‘lsa kerak.
Kofein ta’sirida moddalar almashinuvi kuchayadi. Chunki
buyrakusti bezlarida adrenalin ishlab chiqarilishi ortadi, qonda
esa qand miqdori qisman oshishi mumkin.
Alkaloid ayrim hollarda peshob ajralishini oshiradi. Chunki
buyrak qon tomirlari kengayishi hisobiga birlamchi peshob
filtratsiyasi kuchayadi.
Qo‘llanilishi. Uxlatuvchi, narkoz vositalari bilan zahar-
lanishda, yurak ishi zaiflashganda (kollaps va boshqa holatlarda),
bosh og‘rig‘ida, stenokardiya va hokazolarda, hayotda kofein
choy, kofe ichimliklari sifatida ishlatiladi.
Bu ichimliklar haddan tashqari ko‘p iste’mol qilinsa,
odamda qisman qaramlik holati yuz beradi.
Kofein giðotoniya holati, nevralgiya, narkolepsiya, surun-
kali yurak yetishmovchiligi, bosh og‘rig‘ida tavsiya etiladi. Giðer-
toniya kasalligi, psixomotor qo‘zg‘alish, uyqusizlikda, miokard
infarkti, glaukoma, miokarditda tavsiya etilmaydi.