Farmakologiya

Koronar qon aylanishini oshiruvchi dori vositalari
Yurak-tomir tizimi kasalliklari orasida yurak toj tomirining
torayishi bilan kechadigan xastaliklar so‘nggi vaqtda ko‘p
uchramoqda. Bu kasalliklar ko‘pincha yurak faoliyatini ishdan
chiqaradi va bemorlarning hayoti uchun xavfli hisoblanadi.
Chunki koronar tomirning torayishi miokardning qon bilan,
birinchi navbatda kislorod bilan ta’minlanishini izdan chiqaradi.
Bu holatni yurak ishemik kasalligi (YIK) deyiladi. YIKning
sabablari har xil bo‘lib, bunda ruhiy-emotsional omillar,
koronar tomirlarning aterosklerozi, umumiy ateroskleroz,
kamharakatlilik, giðertoniya kasalligi va boshqalarning ta’siri
kattadir. YIKning ko‘rinishlaridan biri stenokardiya bo‘lib, u
vaqt-vaqtida qattiq yurak og‘rig‘i xuruji bilan kechadi.
Stenokardiya yurakning kislorodga bo‘lgan ehtiyoji va uning
ta’minlanishi o‘rtasidagi nomuvofiqlik tufayli rivojlanadi.
Stenokardiyaning asosiy asoratlaridan biri miokard infarkti
hisoblanadi. Bunda miokard ayrim qismlarining qon bilan
ta’minlanishi butunlay to‘xtaydi va natijada to‘qimaning nobud
bo‘lishi kuzatiladi. Bu kasallikda kuchli va uzoq davom etadigan
og‘riqlar bo‘ladi. Miokard infarkti yurak faoliyatiga har xil
asoratlari bilan ta’sir etadi. Ayrim hollarda esa yurakni butunlay
to‘xtatadi. Shuni aytish kerakki, so‘nggi vaqtda miokard
infarktining bu xil asoratlari ancha kamayib bormoqda. Buning
asosiy sababi o‘z vaqtida samarali davo qilishning yo‘lga
qo‘yilganligidir.
Miokard infarkti koronar qon tomirining trombozi, qon-
ning ivib qolishi natijasida ham ko‘proq uchrab turadi. Bunga
asosiy sabab toj tomirlarning aterosklerozidir.
Stenokardiya kasalligini davolashda hozirgi vaqtda quyidagi
guruh antianginal dori vositalari qo‘llaniladi: vazodilatorlar,
kalsiy antagonistlari va -adrenoblokatorlar.