“фармацевтика соҳасининг тарақҚиёт йўналишлари ва инновациялар”

Экин майдонини танлаш. Тупроқ, иқлим ва бошқа омиллар таъсири 
туфайли, турли майдонларда етиштирилган бир хил турдан олинган доривор 

---

ўсимлик материаллари сифатида сезиларли фарқлар бўлиши мумкин. Бу 
фарқлар ўсимликнинг ташқи кўриниши ёки ўз таркибининг ўзгаришлари 
билан боғлиқ бўлиши мумкин. Экологик ва географик ўзгаришлар, шу 
жумладан, ташқи атроф-муҳит шароитлари, моддалар биосентезига таъсир 
кўрсатиши мумкин, ва бу албатта ҳисобга олиниши лозим.
Хавфли кимёвий моддалар билан тупроқ, ҳаво ёки сув ифлосланиши 
натижасида ўсимликни ифлосланиш хавфига йўл қўймаслик лозим. Олдинги 
экинларни экиш ва ўсимликларни ҳимоя қилиш воситалари, шу жумладан, 
ишлов бериш майдонидан ўтган ердан фойдаланишнинг таъсирини баҳолаш 
керак.
Экологик муҳит ва ижтимоий таъсир. Доривор ўсимликлар 
етиштириш экологик мувозанатга, унинг атрофидаги яшаш жойлари ўсимлик 
ва ҳайвонот олами генетик хилма-хиллигига таъсир қилиши мумкин. 
Доривор ўсимликлар сифатига, шунингдек, бошқа ўсимликлар, бошқа тирик 
организмлар ва инсон фаолияти таъсир кўрсатиши мумкин. Етиштирилаётган 
ўсимликлар ичига номаҳаллий доривор ўсимлик турларини жорий этиш 
маҳаллий биологик ва экологик мувозанатга зарарли таъсир кўрсатиши 
мумкин. Шунинг учун етиштириш фаолияти давомида экологик таъсир 
мунтазам назорат қилиниши керак.
Ўсимликларни етиштириш салбий ижтимоий таъсир кўрсатишига йўл 
қўймаслик керак. Агар маҳаллий даромад имкониятлари жиҳатидан, кичик 
кўламли етиштириш қулай бўлса, кичик фермерлар билан ҳамкорликда ўз 
маҳсулотлари бозорини ташкил этилади. Лекин, кенг кўламли ишлаб 
чиқариш кўпинча афзал бўлади. Доривор ўсимлик етиштириш ва сақлаш 
кўламли катта бўлса, маҳаллий жамоалар билан адолатли иш ҳақи, ишга 
жойлашишда тенг имкониятлар ва капитални қайтадан инвестиция қилиш, 
тўғридан тўғри фойда деб олиниши лозим. 
Иқлим. Иқлим шароити, масалан, кун узунлиги, ёғингарчилик (сув 
таъминоти) ва дала ҳарорати, сезиларли даражада жисмоний, кимёвий ва 
доривор ўсимликларнинг биологик ҳусусиятларига таъсир кўрсатади. Қуёш 
нури, ўртача ёғингарчилик, кундузги ва тун ҳароратидаги фарқлар, шу 
жумладан, ўртача ҳарорат давомийлиги, шунингдек, ўсимликлар физиологик 
ва биокимёвий фаолиятига таъсири кўриб чиқилиши керак.