Farg’ona Profayling Maktabining electron kutubxonasi

2.Perseptiv bosqich
bo’lib, u tashqi, ob'ektiv voqelikni yaxlit aks etishi bilan 
xarakterlanib, alohida oddiy sezish turi emas. K.E.Fabrining fikricha, perseptiv 
psixikani ham ikki darajasi mavjud. Past darajaga yuqori darajali umurtqasizlar 
kiradi. Perseptiv psixikaning quyi bosqichida mavjud bo’lgan hayvonlar uchun 
ijobiy ta'sir etuvchilarni faol izlash xususiyati xosdir.
Predmetni idrok etish-perseptiv psixikaning yuqori darajasidir. Ushbu daraja
rivojlangan nerv tizimiga ega umurtqalilarga xosdir.
Seskanuvchanlik_va_tropizm'>3.Intellektual bosqich
- yuksak darajada rivojlangan nerv tizimiga ega bo’lganlar, 
ya'ni odamsimon maymunlarga xosdir.
Seskanuvchanlik va tropizm
Hamma tirik organizmlar o’simliklardan tortib, hayvonlargacha aks 
ettirishning biologik shakli seskanuvchanlik xususiyatiga egadir.
Seskanuvchanlik
- tirik organizmning biologik ahamiyatiga ega bo’lgan 
ta'sirlariga javob qaytarish qobiliyatidir. Biotik, ya'ni biologik ahamiyatga ega 
bo’lgan omillariga maxsus harakatlar bilan reaksiya qilish usullariga 
tropizm yoki 
taksislar 
deyiladi.
 
Tropizm turlari quyidagi jadvalda yaqqol aks ettirilga: 
1.Fototropizm
- bu tirik organizmning yorug’lik ta'sirida harakatga kelishidir. 
Masalan
, yoz kuni tungi chiroq yorug’ligiga mayda chivinlarning uchib kelishi.
Tropizm turlari.
Fototropizm
Termotropizm
Xemotropizm
Gidrotropizm
Topotropizm
Geleotropizm
Barotropizm

---

Farg’ona Profayling Maktabining electron kutubxonasi 
https://t.me/profayling_uz 
29 
2.Termotropizm
- tirik organizmning issiqlik ta'siri ostida harakat qilishga
moyilligidir. 
Masalan,
bahor kelishi bilan qashoratlarning jonlanib harakatga 
kelishi.
3.Xemotropizm
- tirik organizmning fizik-ximiyaviy muhitni tanlab olishga 
bo’lgan moyilligidir. 
Masalan
, achigan, qatiq, mevalarga mayda chivinlarning 
yig’ilishi.
4.Topotropizm
- tirik organizmlarning mexanik qo’zg’atuvchilar ta'siri ostida 
harakat qilishiga moyiligidir. 
Masalan,
chirigan olmaga tegilsa, unga yig’ilgan 
mayda hashoratlarning hammasi uchib ketadi.