Farg‘ona politexnika instituti “kompyuterlashtirilgan loyihalash tizimlari” fakulteti “elektronika va asbobsozlik” kafedrasi

2.2 Elektromagnitli sarf o‘lchagichlari

Bu datchiklar induksion datchiklar sinfining ish prinsipi asosida ishlaydi.Elektrodlarda yig‘ilgan qoldiqlar, elektrodlarning qisqa tutashuvi, past elektr o‘tkazuvchanlik, shuningdek, muhitning va g‘altaklarning elektr o‘tkazuvchanligini aniqlash uchun qo‘llaniladi.

2.2.1-rasm. KROHNE (Germaniya) firmasining elektromagnitli sarf o‘lchagichlari
Elektromagnit usulda sarfni nazorat qilish natijalarini yaxshilashda bu yerda faqat elektron o‘zgartkich emas , balki bosim va harorat o‘zgarishida o‘lchov quvurining shaklini o‘zgarmasligi ham katta ahamiyatga ega. Shu maqsadda, murakkab o‘lchov muhitlarida o‘lchav quvurining materiali, elektrodlar konstruksiyasi albatta hisobga olinadi.

2.2.2-rasm. KROHNE (Germaniya) firmasining elektromagnitli sarf o‘lchagichlarining quvurda joylashtirilishi
2.3 Suyuq moddalar sarfini hisoblash.

Modda sarfi bilan bosim tushishi ∆P₁= P₁^'- P₂ ^' orasidagi bog’lanish juda murakkab bo’lgani sababli, uning to’liq matematik ifodasini topib bo’lmaydi.

Taqribiy ifodasi quyidagi shart-sharoitlarga amal qilgani holda, Bernulli tenglamasi asosida topiladi :
a) modda sarfini o’lchaydigan diafragmali truba gorizontal holda o’rnatiladi;
b) diafragma tufayli trubada vujudga keladigan bosim tushishi ∆P%=∆P/ P₁^'·100 % kichik miqdor deb faraz qilinadi;
2 .31.-rasm. Kompensasion difmanometrli sarf o’lchagichning prinsipial sxemasi:
1- modda oqimi trubasi; 2- diafragma; 3- U simon trubkali difmanometr; 4- prizma; 5- induksion datchik; 6- prujina; 7- elektron signal kuchaytirgich; 8- servomotorning boshqaruvchi cho’lg’ami; 9- kulachok; 10- richag.
v) ishqalanish va uyurmali harakat tufayli oqim energiyasini issiqlikka aylanib yo’qolishi hisobga olinmaydi va oqimning truba bo’yicha hamma joydagi bosimi bir hil deb faraz qilinadi;
g) yuqoridagi shartlar asosida diafragmaning ikki tomonidagi modda zichligi ρ [ kg/ m³ ] o’zaro teng va o’zgarmas ρ_1≈ ρ₂ = ρ = const bo’ladi;
Qabul qilingan shartlar asosida trubaning I – I va II – II kesimlari oralig’idagi suyuqlik oqimi uchun Bernulli tenglamasini quyidagicha yozish mumkin :
R₁¹ +ρ(v₁²/2)=R₂¹+ρ(v₂²/2) yoki R₁¹ – R₂¹ = ρ/ 2 ( 2.3.1)
bu yerda