Farg’ona politexnika instituti Kimyo texnalogiya fakulteti

Falsafada harakat nafaqat turli

• Falsafada harakat nafaqat turli
• jismlarning makonda mexanik siljishi sifatida, balki tabiiy jarayonlar va hodisalar holatlarining har qanday
• o‘zgarishi sifatida ham tushuniladi. Kengayib borayotgan Metagalaktika ham, o‘zaro ta‘sirga kirishayotgan
• elementar zarralar ham, ko‘payayotgan, moddalar almashinuvini amalga oshirayotgan tirik hujayralar ham, ijtimoiy
• jarayonlar va hokazolar, shu jumladan fikrlash faoliyati jarayonlari ham harakatda bo‘ladi.
• Agar biz biron-bir tabiiy ob‘ekt yoki hodisani ularning tabiiy holatida anglab yetmoqchi bo‘lsak, «harakat»
• tushunchasini chetlab o‘tishimiz mumkin emas. Bir qarashda, oddiy ong nuqtayi nazaridan bu noto‘g‘ri, zero, Alp
• tog‘lari yoki Misr ehromlarini kuzatar ekanmiz, biz ular abadiy harakatsizlik holatida ekanligining guvohi bo‘lamiz.
• Ammo bu harakatsizlik nisbiydir. Umuman olganda, butun Koinot ulkan aylanma harakat holatida bo‘lib, bu yerda
• 34
• Prоkl // Vsеmirnaya ensiklоpеdiya. –M.: Sоvrеmеnniy litеratоr, 2001.-S.236.
• 35
• Чумаков А.Н. Буччило Е. Философия. -М.: Современний литератор, 2007.-С.54
• bizning sayyoramiz Quyosh atrofida, u bilan birga – bizning galaktikamiz markazi atrofida, u bilan birga esa –
• galakatik sistema markazi atrofida aylanadigan kichik bir zarradir.

Harakatsizlik holatidagi narsalar strukturasi ham tinimsiz o‘zgarish jarayonini boshdan kechiradi, chunki

• Harakatsizlik holatidagi narsalar strukturasi ham tinimsiz o‘zgarish jarayonini boshdan kechiradi, chunki
• uzluksiz harakatda bo‘lgan elementar zarralardan tashkil to‘adi. Temperatura o‘zgarishlari, kimyoviy tarkib
• o‘zgarishlari va shu kabilar bunday harakatning tashqi ko‘rinishlari hisoblanadi. SHuningdek, atomlar va
• molekulalar ham Koinotda yuz bergan evolutsiya jarayonlari mahsulidir. Ular bizning Metagalaktikamiz
• mavjudligiga zamin hozirlagan Katta portlashdan keyingina vujudga kelgan. Buning ustiga hozirgi zamon
• geografiyasi qit‘alar bir-biriga nisbatan siljishini isbotladi. Ular ajralgan muz bo‘laklari kabi Yerning qaynoq
• magmasi bo‘ylab yiliga bir necha santimetr tezlikda harakatlanadi.
• SHunday qilib, harakat abadiy va yo‘q bo‘lmas, materiyadan ajralmas va mutlaqdir. Harakatsizlik esa nisbiy
• bo‘lib, o‘tkinchi xususiyatga ega. Harakat shuning uchun ham mutlaqki, u umumiy ahamiyat kasb etadi va
• (harakatsizlikdan farqli o‘laroq) biron-bir tashqi omilga bog‘liq bo‘lmaydi. Oqilonalik nuqtayi nazardan u boqiydir,
• chunki dunyoda uning boshi ham, oxiri ham ko‘rinmaydi va zamirida kamida ikki kuch – tortish va itarish yotuvchi
• har qanday borliqning o‘z-o‘zidan harakati sifatida amalga oshadi